سنگ دیاسپور چیست؟

سنگ دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ یک سنگ قیمتی بسیار با کیفیت از هیدروکسید اکسید آلومینیوم است کهیکی از سه عنصر اصلی بوکسیت (هیدروکسید آلومینیم اهن دار) است که به طور گسترده ای برای اهداف صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.
دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ بسیار نادر است و نام آن نشان می دهد که دارای توانایی منحصر به فرد برای تغییر رنگ در شرایط مختلف نوری است.در زیر نور طبیعی، بیشتر سبز با تلالوهای زرد به نظر می رسد و در نور لامپ رشته ای اغلب به رنگ صورتی یا ارغوانی دیده می شود.

هنگامی که در معرض نور شمع قرار می گیرد، به رنگ نارنجی مایل به صورتی تا رنگ قرمز تمشکی دیده می شود.هنگامی که دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ برای اولین بار در بازار جواهرات بین المللی، تحت نام تجاریزولتانایت (Zultanite) و پس از آن توسط یک شرکت ترکیه ای با نام تجاری Csarite به بازار عرضه شد.این نام در یک دوره کوتاه مدت مورد استفاده قرار گرفت.
هرچند سنگ های مارک دار هنوز هم در دسترس هستند، اما معمولا قیمت بسیار بالایی دارند.از آنجایی که این نام یا برند تجاری هرگز به طور رسمی در صنعت جواهر شناخته نشده است، دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ اغلب توسط نام معدنی آن یعنی diaspore شناخته می شود.

تشخیص سنگ دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ

دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ را می توان به راحتی از دیگر سنگ های قیمتی مشابه به دلیل وجود قابلیت پلوچروئیزم یا چند رنگی (pleochroism) و تغییر رنگ آن تشخیص داد.فقط چند نوع از سنگ های قیمتی شناخته شده وجود دارند که دارای قابلیت تغییر رنگ هستند مانند الکساندریت (کریزوبریل)، یاقوت کبود، آندزین و گارنت.
در موارد بسیار نادر، برخی از دیاسپورها ممکن است اثر چشم گربه ای (پدیده شاتویانسی) را نیز از خود نشان دهند.
این جواهرات تحت عنوان “دیاسپور چشم گربه ای” نامیده می شوند.

شدت تغییر رنگ معمولا در سنگ های دیاسپور کوچک ضعیف است، اما در نمونه های بزرگتر، تغییر رنگ می تواند بسیار برجسته باشد.علاوه بر قابلیت تغییر رنگ، دیاسپور دارای قابلیت پلوچروئیزم نیز هست.پدیده پلوچروئیزم یا چند رنگی، توانایی نمایش رنگ های مختلف بسته به زاویه دید است و با قابلیت تغییر رنگ تفاوت دارد.
یک سنگ دارای پدیده چند رنگی می توان بنفش-آبی، سبز یا صورتی روشن تا قرمز تیره دیده شود.همچنین سختی و دوام بسیار عالی دیاسپور می تواند به تشخیص این سنگ از هر گونه سنگ مشابه دیگر کمک کند.دیاسپور یک درخشندگی مانند مروارید دارد که پیدا کردن نمونه ای مشابه با آن بسیار دشوار است.علاوه بر این شکنندگی آن مانند الماس و توپاز است که یکی از ویژگی های متمایز آن به شمار می رود.
سنگ اسپودومن اغلب با دیاسپور اشتباه گرفته می شود، اما خواص تغییر رنگ دیاسپور را ندارد.

منابع اصلی سنگ دیاسپور

دیاسپور در واقع در کوه های اورال روسیه در سال 1801 کشف شد، اما تا اوایل دهه 1980، به عنوان سنگ قیمتی شناخته نشده بود.
این سنگ اخیرا در سطح تجاری به کار می رود و اگرچه می توان آن را در مکان های مختلف در سراسر جهان یافت، اما تنها منبع اصلی تجاری آن موگلا در ترکیه است.سایر ذخایر کوچکتر اما قابل توجه در مناطقی از جمله کوه اورال روسیه و عمدتا معدن سارانوسکی در سارانی و نیز در معادن وسلز و انچوانینگ آفریقا قرار دارد.
علیرغم اینکه کریستال دیاسپور در چستر، ماساچوست (ایالات متحده آمریکا) کشف شد، اما ارزش تجاری نداشتند.
منابع قابل توجه دیگر عبارتند از نیوزیلند، برزیل، آرژانتین، انگلستان، چین، آریزونا و پنسیلوانیا (ایالات متحده آمریکا).

رنگ سنگ دیاسپور

خاصیت تغییر رنگ دیاسپور ناشی از منگنز است. اکثر نمونه های این سنگ در نور طبیعی یا فلورسنت، به رنگ زیتونی روشن یا سبز کیوی هستند.در زیر نور لامپ رشته ای، بیشتر به رنگ ارغوانی تغییر می کنند.
هنگامی که در معرض نور ضعیف مانند شمع قرار می گیرند، نارنجی مایل به صورتی تا قرمز تمشکی دیده می شوند.
ترکیب منابع نور می تواند به ترکیب رنگ ها منجر شود.دياسپور نيز دارای پدیده پلوچروئیزم یا چند رنگی است (pleochroism) و بسته به زاویه دید می تواند بنفش-آبی، سبز روشن یا صورتی تا قرمز تیره باشد.
میزان تغییر رنگ در سنگ های کوچکتر کمتر از سنگهای بزرگتر است، هر چند همیشه استثنا وجود دارد.

وضوح و درخشندگی سنگ دیاسپور

دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ بسیار جذاب و شیشه ای است و درخششی همچون مروارید دارد.نمونه های با کیفیت بالا دارای شفافیت عالی هستند، اما ناخالصی در آنها بسیار رایج است.نمونه های بدون ناخالصی قابل مشاهده با چشم، بسیار نادر هستند، به ویژه در سنگ های بزرگتر.
بعضی از دیاسپور ها نیمه شفاف هستند اما سنگ های تراش خورده با درجه بالا و چند وجهی، بسیار واضح و شفاف هستند.

تراش و شکلدهی سنگ دیاسپور

دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ اغلب به شکل سنتی، مانند بیضی و مستطیلی تراش داده می شود.دیاسپور چشم گربه ای، نوعی سنگ براق و صیقلی نادر است و همیشه به صورت گنبدی یا دامله تراشیده می شود.
از آنجا که دیاسپور با کیفیت بسیار نادر است، شکل های فانتزی و سنگ های کالیبره شده قیمت بسیار بالایی دارند.سنگ های قیمتی بیش از 3 قیراط نادر هستند و هزینه فوق العاده بالایی دارند.

بهبود دهی سنگ دیاسپور

دیاسپور دارای خاصیت تغییر رنگ همانند بسیاری از سنگ های قیمتی به هیچ وجه بهبوددهی نمی شودو از جمله سنگهای قیمتی است که به طور کامل بدون بهبوددهی، از معدن به بازار عرضه می شود و به فروش می رسد.

خواص سنگ زولتانایت

از آنجایی که این یک سنگ قدیمی و باستانی نیست، اطلاعاتی درباره باورها و اعتقادات به این سنگ وجود ندارد. هرچند که گفته میشود زولتنایت میتواند چاکراهای ناف(سوم)، قلب(چهارم)، چشم سوم (ششم) را تقویت کند. بنابراین با تحریک کردن نواحی مغزی بدن را در حمایت در بهبود یافتن از آسیب‌های مغزی یاری می کند. زولتنایت سبب ارتقای سطح مراقبه، اتصال با انرژی های با بسامد بالا در حوزه طبیعت، یاری دادن در رهایی از تنش های روانی و رها شدن میشود.