رنگ آمیتیست
آمیتیست کوارتز بنفش است، با طیف رنگی و نوری از یاسی با ته رنگ صورتی گرفته تا رنگ های قرمز و آبی و حتی برخی از نسخه های قهوه ای پررنگ.
رنگهای عمیقتر با ارزشترین رنگها هستند که از جمله بنفش متمایل به قرمز یا بنفش تیره که در هنگام مشاهده، رنگ را یکنواخت در سراسر سنگ نشان میدهد. یک رنگ خیلی تیره رو به سیاه می تواند در نور کم سیاه به نظر برسد، بنابراین ارزش آمتیست را کاهش میدهد.
سیبری در روسیه زمانی بهترین کریستال های آمیتیست را در رنگ بنفش غنی تولید می کرد که توسط شرر ها( آتش یا فایر) قرمز و آبی داشت. متأسفانه معادن سیبری تمام شده اند، بنابراین اکنون آمیتیست سیبری فقط به رنگ اشاره می کند نه منبع.
یکی دیگر از رنگهای پرطرفدار رز دو فرانس است، یک سنگ رز کمرنگ یا یاسی روشن که نمونههای بهتری دارد که رنگ را یکنواخت در سراسر سنگ نشان میدهد. رز دو فرانس بیشتر در برزیل یافت می شود، اما ذخایر سالم در سایر نقاط آمریکای جنوبی مانند بولیوی و زامبیا در آفریقا قرار گرفته است.
با تراش صحیح، این سنگ قیمتی یاسی کم رنگ می تواند تغییرات رنگی چشمگیر را از قرمز به آبی در هنگام مشاهده از زوایای مختلف به نمایش بگذارد پدیده ای به نام پلوچروئیزم یا چند رنگی است.
کریستال های آمیتیست به نور خورشید حساس هستند، اگر برای مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار گیرند، رنگ آنها به میزان قابل توجهی کدر می شود و نمی توان آن را به حالت اول بازگرداند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض رطوبت و گرما نیز می تواند باعث کدر شدن رنگ شود.
گونه آمیتیست
آمتیست مانند سیترین عضوی از خانواده کوارتز یا دی اکسید سیلیکون است. تنها تفاوت واقعی بین این کریستال ها رنگ بنفش برای آمیتیست و زرد برای سیترین است. این رنگ به دلیل وجود آهن در هر دو کریستال ایجاد می شود، اما در سیترین زرد، آهن کمی بیشتر اکسید شده است.
آمتیست و سیترین هر دو شکل کوارتز هستند و اغلب در یک مکان یافت می شوند. اما به ندرت پیش میآید که هر دو رنگ کوارتز در یک کریستال یافت شوند، زمانی که کریستال به نام (آمیترین) شناخته میشود. سیترین و آمتیست هر دو به وسیله آهن رنگ می شوند، اما رنگ مناطق قابل مشاهده در آمیترین به دلیل حالت های اکسیداسیون متفاوت آهن در کریستال است. حالت های مختلف اکسیداسیون به دلیل اختلاف دما در کریستال در طول تشکیل آن رخ می دهد.
شفافیت آمیتیست
آمتیست میتواند در کریستالهای بسیار بزرگ بیعیب و نقص وجود داشته باشد و به آنها برچسب سنگ قیمتی نوع ۲ میزنند، به این معنی که معمولاً بدون هیچ مادهای مانند مواد معدنی، گازها، مایعات یا حتی سایر کریستالهایی که در طول شکلگیری آن در داخل آن به دام افتادهاندیافت میشوند. به همین دلیل، نیازی به خرید آمیتیست با اجزای قابل مشاهده نیست، مگر اینکه رنگ فوق العاده جذاب باشد.
تراش آمیتیست
آمیتیست را می توان تقریباً در هر سبکی از تراش ها قرار داد و در انواع جواهرات، انگشتر، دستبند، گردنبند، گوشواره، آویز و غیره استفاده می شود. با در دسترس بودن در اندازه های شفاف بزرگ، آمتیست را می توان به قطعات تزئینی بسیار جالب برش داد. این یک کریستال سخت است بنابراین می توان آن را به صورت گرد، بیضی، اشکی، کوشن، مارکیز و غیره تراش داد. اگر کیفیت رنگ اجازه می دهد، می توان آن را به برخی از سنگ های قیمتی با تراش زمردی(امرالد) یا پله ای شکل داد.
وزن آمیتیست
تعداد بسیار کمی از اعضای خانواده کوارتز می توانند به اندازه های بزرگ برسند و ناخالصی های بسیار کمی داشته باشند. آمتیست یکی از این کوارتزها است و سایر کوارتزها شامل کوارتز دودی، سیترین و آمیترین هستند. به همین دلیل قیمت هر قیراط به طور پیوسته و نه به صورت تصاعدی مانند برخی از سنگ های قیمتی که به ندرت در ابعاد بزرگ و شفاف دیده می شوند، افزایش می یابد.
سنگ های قیمتی رنگی دارای تنوع گسترده ای از چگالی نسبی هستند، برای مثال یک یاقوت کبود 1 قیراطی به طور قابل توجهی کوچکتر از الماس 1 قیراطی است در حالی که یک زمرد 1 قیراطی کمی بزرگتر است. به همین دلیل، ما پیشنهاد می کنیم سنگ های قیمتی مانند آمیتیست را بر اساس اندازه فیزیکی، عرض بر حسب میلی متر و به جای وزن قیراط بخرید تا دقیقا بدانید چه چیزی دریافت می کنید.
سنگ آمتیست کجا یافت می شود؟
آمتیست در تمام قاره ها یافت می شود و بزرگترین ذخایر در آمریکای جنوبی و شمالی و آفریقا وجود دارد. بزرگترین تولید کننده برزیل است که دو یا سه هزار تن در سال فرآوری می کند و بسیار جلوتر از زامبیا در رتبه دوم قرار دارد.
معادن در کوههای اورال سیبری بهترین سنگهای قیمتی آمتیست را تولید میکردند، اما امروزه «سیبری» به نام تجاری برای جواهراتی مشابه رنگهایی که در اصل در سیبری یافت میشود، اشاره دارد.
یک معدن آمتیست در وادی الهدی در صحرای شرقی مصر، نه چندان دور از اسوان در صحرای شرقی وجود دارد که قدمت آن به 3900 سال قبل برمیگردد و دیگر منبع باستانی آمتیست ایران و هند بوده است.
آیا سنگ آمیتیست قابل بهسازی است؟
به طور کلی سنگ های قیمتی آمتیست بهسازی نمی شوند. عملیات حرارتی آمتیست معمولاً رنگ های بنفش جذاب طبیعی را کاهش می دهد، بنابراین توصیه نمی شود. گاهی اوقات آمتیست بسیار تیره برای روشن شدن رنگ تحت حرارت قرار می گیرد و آمتیست رنگ روشن با محتوای آهن مناسب می تواند برای تولید کریستال دیگری به نام سیترین گرم شود. برخی از آمتیست های برزیلی برای ایجاد انواع پراسیولیت سبز رنگ تحت عملیات حرارتی قرار می گیرند.
قیمت سنگ آمیتیس
در زمان خرید سنگ آمیتیست قیمت سنگ آن ممکن است به دلیل تنوع در اندازهها، رنگها، شفافیت، کیفیت، منبع استخراج و نوع بازار متفاوت باشد. این سنگ قیمتی در بازار جواهرسازی و کریستالها معمولاً به قیراط یا گرم ارزیابی میشود.