سنگ یشم

از این سنگ در طراحی و ساخت انواع جواهرات استفاده می‌شود. البته دلیل توجه بسیار به این سنگ، علاوه بر زیبایی خواص و فواید بی‌شمار ان نیز هست. از جمله خواص سنگ یشم می‌توان به بهبود سوخت و ساز، کاهش استرس و اضطراب، دور کردن انرژی‌های منفی، و همچنین افزایش سکون و ارامش اشاره داشت.

سنگ یشم و انواع مختلف آن

یشم یا جید (Jade) یکی از صد‌ها سنگ قیمتی بسیار معروف است که در طراحی و ساخت بسیاری از جواهرات و لوازم تزئینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سنگ را می‌توان نامی بسیار آشنا برای بسیاری از افراد دانست که آن را به رنگ سبز می‌شناسند. از این گوهر باارزش با نام سنگ بهشت نیز یاد می‌شود. این سنگ از 5 هزار سال قبل به عنوان سنگی بادوام برای ساخت انواع زیورالات و مجسمه‌ها مورد استفاده قرار گرفته است.
با وجود آنکه بسیاری از افراد یشم اصل را با رنگ سبز می‌شناسند، می‌توان این سنگ را در انواع رنگ‌های دیگر از جمله سفید، آبی، سیاه، قرمز، نارنجی، و خاکستری نیز یافت کرد. گوهر یشم در فرهنگ چینی با نام Yu به معنای سنگ سلطنتی شناخته می‌شود. چینی‌ها از گذشته‌های دور بر این باورند که سنگ یشم سنگی خوش‌یمن و بابرکت بوده و از طلا نیز باارزش‌تر است.

سنگ یشم اصل در واقع از سنگدانه‌های متراکم شده توسط فشار و گرما تشکیل می‌شود و در دو نوع با نام‌های جیدیت (jadeite) و نفریت (nephrite) وجود دارد.

سنگ یشم نفریت

از نفریت از گذشته‌های دور به دلیل سختی بسیار بالا به عنوان ابزار جنگی و سلاح استفاده می‌شد. این نوع یشم در سرزمین‌های شرقی با نام سنگ تبر شناخته می‌شد. سنگ نفریت را می‌توان رایج‌ترین نوع یشم اصل دانست که بیش‌تر ارزش آن نیز به شیوه حک کردن نقوش خاص بر روی سطح آن بستگی دارد. از این نوع یشم در بسیاری از جواهرات و مصنوعات طلا استفاده می‌شود؛ دلیل آن نیز قیمت پایین و هزینه ساخت کم است.

سنگ یشم جیدیت

سنگ یشم جیدیت نسبت به نوع دیگراین سنگ از ارزش بسیار بیش‌تری برخوردار است. این سنگ کیفیت و شفافیت بسیار بالایی داشته و دارای سایه‌های سبز عمیقی است که به زیبایی آن می‌افزایند. بهترین و باکیفیت‌ترین یشم‌های جیدیت در میانمار استخراج می‌شوند.

تنوع رنگ سنگ یشم

بسیاری از افراد تصور می‌کنند که یشم تنها در رنگ سبز یافت می‌شود. این در حالی است که این سنگ باارزش در انواع رنگ‌ها استخراج شده و در بازارهای جهانی به فروش می‌رسند. سنگ نفریت معمولاً به رنگ سبز یا گاهاً به رنگ خاکستری-سبز یا سبز تیره یافت می‌شود. همچنین این سنگ را می‌توان در رنگ‌های سفید، صورتی، بنفش، قهوه‌ای، قرمز، سیاه، و صورتی نیز یافت کرد. این سنگ به مانند سنگ کوارتز به رنگ های مختلفی وجود دارد.

 از جمله موارد مهمی که می‌تواند بر ارزش این سنگ تاثیرگذار باشد می‌توان به نحوه‌ی پخش رنگ در سرتاسر سنگ اشاره داشت. بهترین و باارزش‌ترین یشم دارای رنگی یکنواخت و کاملاً خالص است. باارزش‌ترین و گران‌قیمت‌ترین سنگ‌های یشم که در آمریکا و اروپا موجود هستند به رنگ سبز مانند رنگ سبزیجات هستند. با این وجود گاه در کشورهای آسیایی بیش‌تر سنگ‌هایی مورد توجه قرار می‌گیرند که به رنگ سفید خالص یا زرد ملایم باشند. همچنین سنگ یشم سفید با تزئینات صورتی‌رنگ نیز از جمله انواع بسیار محبوب این سنگ در کشورهای آسیایی است. یشم با رنگ سبز زمردی را نیز می‌توان از جمله انواع بسیار باارزش این سنگ دانست که بیش‌تر در منطقه میانمار دیده می‌شود.

سنگ یشم اصل کجا یافت می‌شود

بسیاری از افراد، کشور چین را منبع اشیا ساخته شده از این سنگ سبز می‌دانند. کشور چین از گذشته یکی از اصلی‌ترین تولیدکنندگان و مصرف‌کننده برتر این سنگ گرانبها بوده است. جواهرات و آثار هنری ساخته شده از سنگ یشم در کشور چین ارزش بسیار بالایی دارند. علاوه بر این کشورهای کره و هند نیز از گذشته‌های دور نقش پررنگی در استخراج و استفاده از این سنگ داشته‌اند.

امروزه بسیاری از سنگ‌های جید در جهان در حاشیه اقیانوس ارام یافت می‌شوند. در واقع کشورهای آمریکای جنوبی، امریکای مرکزی، کانادا، ایالات متحده، نیوزلند، و همچنین اسیای شرقی از تولیدکنندگان عمده انواع سنگ جید هستند. همچنین بر اساس کشفیات باستان‌شناسان، نوع سبزرنگ این سنگ در سراسر جنوب شرقی آسیا نیز یافت شده است. با این وجود بیش از 70 درصد از سنگ‌های یشم در سرتاسر جهان از جمله منطقه میانمار استخراج می‌شوند.

خصوصیات سنگ یشم جیدیت چیست

این کانی تا قبل از سال 1750 در چین ناشناخته بود. نام جیدیت (Jadeite) از Jade مشتق شده است و نوعی پیروکسین اشباع شده از سیدیم و آلومینوم با فرمول شیمیایی [NaAl[Si2O6 می باشد و درواقع با ارزش ترین نوع بلورهایی با ساختار داخلی درهم تنیده میکروکریستالین است.

سختی یشم جیدیت بین 6.5 تا 7 در مقیاس موهس بوده و داری کلیواژ ناقص با فرم شکستگی آن سوزنی شکل و شکننده است که این نقاط شکستگی مات بوده ولی درصورت جلا دارای درخششی روغنی یا مرواریدی می شود.

انواع بهسازی جیدیت

کیفیت جادئیت را با استفاده از تثبیت بخشی و بهسازی می توان افزایش داد. یشم های جیدیت خاکستری رنگ کم ارزش را با روش های مختلفی بهسازی می شوند و مشابه یشم امپریال خواهند شد البته با قیمت هایی بسیار کمتر از نوع بدون بهسازی.

کلروملانیت (Chloro-Melanite) چه نوع یشمی است

لروملانیت ترکیبی از جادئیت، دیوپسید و آلبیت و نوعی یشم سبز – سیاه خالدار است که سرشار از عنصر آهن بوده و به همین دلیل به رنگ سبز تیره و یا سیاه دیده می شود. تفاوت آن با جیدیت خالص در وزن مخصوص و ضریب شکست نور آن است. به عبارت دیگر می توان گفت کلروملانیت نوعی جیدیت سیاه است که در زمان انسان های نخستین از آن به عنوان ابزار سنگی در کوه های شمال اروپا و یا در گینه نو برای ابزار کشاورزی و قمه استفاده می شد.