درباره یاقوت
یاقوت یکی از با ارزش ترین سنگ های جواهر رنگی است، در واقع یاقوت های بزرگ قیمت های بالایی معادل الماس های هم اندازه خود دارند.
یاقوت قرن هاست که گرانبهاست و علتش نیز سختی 9Mohs همراه با رنگ قرمز فوق العاده و درخشش شیشه ای آن است.
یاقوت گونه ای از کوراندوم است که رنگ قرمزش را از کرومیوم می گیرد.
کوراندومی که در هر رنگی غیر از قرمز باشد در دسته یاقوت کبود قرار می گیرد.
در خالص ترین شکلش، کوراندوم کاملا بی رنگ است.
کلمه کوراندوم از واژه Kurundam زبان تاملی به معنی یاقوت قرمز گرفته شده است.
در زبان سانسکریت هند باستان، یاقوت را ratnaraj به معنی پادشاه سنگ های گرانبها می نامند.
متون سانسکریت قدیمی، کتاب انجیل و سایر نوشته های تاریخی یاقوت را جواهری ارزشمند می دانند که نشانگر غنای تاریخی و ارزش سنگ های یاقوتی است.
شناسایی یاقوت
یاقوت را می توان با سختی 9 بر روی مقیاسMohs و رنگ خاصش شناسایی کرد.
یاقوت های طبیعی را از یاقوت های ترکیبی بر اساس مواد سازنده شان تشخیص می دهند، یاقوت طبیعی ناسرگی هایش را نمایش می دهد در حالیکه یاقوت ترکیبی بدون ناسرگی دیده می شود.
خاستگاه و منابع یاقوت
مهمترین منابع یاقوت مربوط به منطقه میانمار (برمه)، تایلند، سریلانکا و تانزانیا می شود.
سایر منابع افغانستان، استرالیا، برزیل، هند، کامبوج، کنیا، ماداگاسکار، مالاوی، موزامبیک، نپال، پاکستان، زیمباوه، تاجیکستان، آمریکا و ویتنام هستند.
رنگ و ظاهر یاقوت
رنگ یاقوت مهمترین عامل کیفی آن است.
پرطرفدارترین رنگ این سنگ قرمز خالص با رگه هایی از رنگ آبی است.
این ترکیب را به نام خون کبوتر می شناسند.
وقتی رنگ یاقوت خیلی روشن باشد، آنرا به عنوان یاقوت صورتی دسته بندی می کنند که بنابر هر منطقه فرق می کنند.
در بعضی مناطق یاقوت صورتی را هم همان یاقوت قرمز درنظر می گیرند.
درخشش فوق العاده رنگ قرمز نشان میدهد که لعل قرمز رنگ درخشش است.
شفافیت و درخشانی یاقوت
یاقوت معمولا ناسرگی ها را نشان میدهد و اینها بخشی از طبیعت این سنگ هستند.
با این حال وقتی ناسرگی ها درخشش یا شفافیت سنگ را کاهش دهند، ارزشش را کم می کنند.
یاقوتی که ناسرگی هایش را نمی توان با چشم غیرمسلح دید، یاقوت های بزرگ هستند که خیلی کمیابند و بسیار ارزشمند هستند.
برش و شکل یاقوت
یاقوت معمولا برش های ترکیبی دارد و همراه با برش های تاج شکل درخشان و پاویلیون های پلکانی است.
متداول ترین شکل ها بیضی و بالشتکی هستند. سایر برش ها نیز مانند دایره، مثلث، الماسی، گلابی و تخم مرغی شکل هم وجود دارد.
با این حال پیدا کردن این شکل ها در اندازه های بزرگ سخت است زیرا هیچ شکلی مانند بیضی و بالشی نمی تواند وزن اولیه سنگ را حفظ کند.
یاقوت های بزرگتر از یک قیراط کمیاب هستند بنابراین قیمت بر اساس اندازه افزایش می یابد.
یاقوتی که ستاره نشان است برش داده می شود تا این پدیده نوری را بهتر نمایش دهد.
یاقوت های دارای ناسرگی های روتیل درخشش براقی دارند در حالیکه یاقوت های شفاف مثل شیشه می درخشند.
گوهرتراشان معمولا یاقوت ها را گرد می کنند تا رنگ قرمز مایل به نارنجی شان به حداقل برسد و وزن قیراط شان هم کاهش نیابد.
ویژگی های گوهرشناسی یاقوت قرمز
- فرمول شیمیایی: Al203، آلمینیوم اکسید
- ساختار بلورین: سه آسه، منشور شش ضلعی یا لوزی شکل
- رنگ: انواع قرمز
- سختی: 9 بر روی مقیاس Mohs
- شاخص انکسار: 1.726- 1.778
- چگالی: 3.97-4.05
- شکاف: ندارد
- شفافیت: شفاف تا مات
- شاخص انکسار دوگانه یا درخشش دوسویه: -0.008
- درخشندگی: شیشه ای تا براق
- شب نمایی: قوی: قرمز ارغوانی
سنگ های جواهر مرتبط یا شبیه به یاقوت
از آنجا که یاقوت عضوی از گروه کوروندوم است، ارتباط زیادی با یاقوت کبود دارد و بنابراین ویژگی هایشان در زمینه مقاومت، ترکیب و انکسار دوگانه شبیه به هم است.
سنگ های جواهر کوروندوم مانند یاقوت آبی، یاقوت مرغوب، یاقوت ستاره ای و یاقوت چندرنگ هستند.
یاقوت چشم گربه ای، ستاره ای و یاقوت سبز نیز وجود دارند اما خیلی کمیاب هستند.
یاقوتهای سبز همیشه ستاره دارند و معمولا به صورت برش های سنگ جواهر، برش می خورند.
در این نوع یاقوت می توان تلعلل نور را به شکل یک ستاره دید اما چنین سنگ هایی خیلی کمیاب هستند.
یاقوت به سایر سنگ های جواهر قرمز رنگ مانند لعل آلماندیت و پیروپ شبیه است.
لعل بداخشان، توپاز، تورمالین و زرگون نیز ممکن است به جای یاقوت اشتباه گرفته شوند.
یاقوت می تواند با سایر مواد معدنی هم ترکیب شود و مواردی مانند زوزیت قرمز و یاقوت در فاچسایت را بسازد.
انواع یاقوت
یاقوت زرد
یاقوت سرخ
یاقوت کبود
خصوصیات فیزیکی و نوری: بلورهای یاقوت سرخ در سیستم تریگونال متبلور شده اند اما تنوع آنها به محل حضورشان بستگی دارد. برای مثال یاقوتهای برمه ای معمولا به صورت منشورهای هگزاگونال تخت با دو انتها معین می شوند. از لحاض فیزیکی کریستال یاقوت دارای شکستگیهای ناهموار و صدفی بوده و کلیواژ یا رخ ندارد. یاقوت درخشندگی شیشه ای دارد. جذب طیفی کریستال یاقوت در خط قرمز، زرد، سبز و بنفش است. انواع یاقوت قرمز مصنوعی به شكل شیشه و دابلت DOBLET در بازار یافت می شوند. اسپینل SPINEL ، گارنت GARNET و همچنین تورمالین قرمز RED TOURMALINE کریستالهای مشابه یاقوت هستند كه رنگ آن مانند یاقوت سرخ میباشند،ولی در حقیقت گوهرهای گرانبهای دیگری هستند.
