خواص فیزیکیگارنت

سختی گارنتها ۶٫۵ تا ۷ چگالی آن در حدود ۳٫۵ تا ۴٫۳ کیلوگرم بر متر مکعب است که بسته به نوع ترکیب تغییر می‌کند. جلای آنها شیشه‌ای تا صمغی است. رنگ گارنتها متغیر است و اساسا به ترکیب شیمیایی آنها بستگی دارد. بیشتر قرمز رنگ هستند ولی به رنگهای قهوه‌ای ، زرد ، سفید ، سبز و سیاه نیز دیده می‌شود. رنگ خاکه آنها سفید است و کانیهای شفاف تا نیمه شفاف هستند.

ترکیب شیمیایی گارنت

ترکیب شیمیایی گارنتها با فرمول ساختمان کلی A3B2(SiO4)3 بیان می‌شود. در این فرمول موضع A با کاتیونهای Ca و Mg ، Fe+2 یا Mn+2 و موضع B با کاتیونهای Fe+3 ، Cr+3 اشغال می‌شود.

مصارف گارنت

کاربرد نوع شفاف گارنت به دلیل زیبایی و چشم نوازی آن در تولید سنگ‌های قیمتی است. ولی انواع مات آن به علت استحکام و زبری، در تولید سمباته و همچنین تولید فیلتر تصفیه آب استفاده می‌شود. همچنین به عنوان ساینده اصلی در عملیات بلاست برای آماده سازی سطح فولاد ضد زنگ قبل از رنگ آمیزی صنعتی به کار می رود.

گارنت سنگی با سیستم بلوری کوبیک(مکعبی) و با سختی ۶٫۵ تا ۷٫۵ در مقیاس موس (Mohs) است. وجود عناصر مختلف در این کانی موجب شده تا ترکیبات متنوعی با رنگهای گوناگون داشته باشد. فرم های رومب دودکاهدرون و تراپزوهدرون نیز مشخصه این گروه از کانی است.

بیشتر گارنت ها در تماس توده های نفوذی با سنگهای میزبان آهکی و یا در شیست ها، شیل ها، در سنگهای آذرین درونی در حال سرد شدن و واحدهای رسوبی مثل گرانیت ها، پگماتیتها و گرانودیوریت ها تشکیل و یافت می شوند. در اصطلاح عامیانه لعل به بلور های قرمز از نوع آلماندین و پیروپ گفته می شود. سنگ گارنت معمولا در سنگ های دگرگونی ایجاد می شود و در برابر هوازدگی فیزیکی و شیمیایی مقاوم است.

انواع سنگ گارنت

این کانی بر اساس ترکیبات شیمیایی و با توجه به رنگ و تفاوت ضریب شکست خود دارای دو دسته و چندین زیر گروه هستند که به توضیح آنها می پردازیم:

۱) دسته پیرالسپیت (Pyralspite) شامل:

سنگ گارنت پیروپ (Pyrope)

پیروپ برگرفته از واژه یونانی pyrpos به معنی “آتشین” بوده و رنگ آن قرمز مایل به نارنجی، قهوه ای مایل به قرمز تا قرمز تیره و یا بنفش این کانی است. رنگ آن به علت وجود منگنز Mg در ترکیب سیلیکاته آن است. پیروب بصورت بلور شفاف تا نیمه شفاف بوده و از نظر ظاهری و همچنین تشابه رنگ ممکن است با گارنت آلماندین و اسپینل، یاقوت سرخ و یاقوت مصنوعی، شیشه و تورمالین اشتباه شود.

این کانی در شیست ها و سنگهای تشکیل شده در فشار و حرارت بالا در مناطقی مانند ایالات متحده، چکوسلاواکی، معادن الماس آفریقای جنوبی، سری لانکا، برزیل، تانزانیا، استرالیا و زامبیا یافت می شود.

سنگ گارنت آلماندین (Almandine)

نام آلماندین از مکانی در آسیا که به آلاباندا گرفته شده است که در گذشته سنگهای لعل را در آن مکان تراش و صیقل می دادند. آلماندین دارای رنگ قرمز تیره تر از قرمز خونی بوده؛ ساختار آن آهن و آلومینیوم و رنگ قرمز آن ناشی از عنصر آهن است. در تجارت با نام “گارنت آفریقایی یا موزابیک” شناخته می شوند.

وزن مخصوص آلماندین از پیروب بیشتر بوده و به دلیل تشابه نوع خالص آنها فقط با اندازه گیری وزن مخصوص می توان آنها را از همدیگر تشخیص داد. این کانی به وفور در سنگهای دگرگونی و در مناطقی مانند سریلانکا، هند(باکیفیت)، افغانستان، برزیل، اتریش و چکسلواکی یافت می شود. آلماندین های اسکاتلند غیر شفاف و کوچک می باشند.

سنگ گارنت رودولیت (Rhodolite)

از نظر شیمیایی رودولیت مابین پیروب و آلماندین با نسبت دو به یک است و در واقع یک نام تجاری برای توصیف انواع زیادی از گارنت های بنفش تا سیری متوسط رنگ می باشد. نام رودولیت معمولا به یاقوت قرمز سیلان که از واژه یونانی “rhodonlithos” یا سنگ رز مانند است مشتق شده است.

سنگ گارنت اسپسارتین (Spessartine)

نام این کانی از شهر اسپسارت (Spessart) در آلمان که برای اولین بار در آنجا یافت شده گرفته شده است. این کانی کمیاب بصورت حفره های بسیار و رنگ نارنجی پر رنگ تا صورتی – نارنجی یا زرد مایل به قهوه ای دیده می شود.

گارنت اسپسارتین بسیار شبیه دسته هسونیت است. نمونه های با کیفیت آن در آلمان و ایتالیا، سریلانکا و برمه، برزیل، آمریکا سوئد و جمهوری مالاگاسی وجود دارد. در برزیل نمونه های باکیفیت آن با رنگ تیره وجود دارد و در جواهر سازی بکار برده می شود.

۲) دسته یوگراندیت (Ugrandite) شامل:

سنگ گارنت یوواروئیت (Uvarovite)

نام یوواروئیت از سیاستمداری ثروتمند در روسیه به نام Count Uvarove گرفته شده که درباره سنگ لعل تحقیق نموده است. این کانی یکی از کمیاب ترین و بهترین گونه های گارنت است که فقط به رنگ سبز شبیه زمرد به علت وجود عنصر کرومیوم دیده می شود. به علت کوچک بودن کریستال های آن کمتر در جواهرسازی استفاده می شود. از منابع آن می توان به فنلاند، ایتالیا، روسیه، ترکیه، آمریکا و آفریقای جنوبی اشاره کرد.

سنگ گارنت آندرادیت (Andradite)

این نوع کانی که به وفور یافت می شود از نام دانشمند کانی شناس پرتغالی به نام آندرا J.B.Andrade گرفته شده است. رنگهایی نظیر زرد، سبز، قهوه ای تا سیاه از مشخصه آن است. این کانی در مکزیک، سوئیس، ایتالیا، گرین لند و آمریکا وجود دارد.

[html_block id=”28290″]