یکی از قدیمی ترین سنگ های گرانبهای جهان، زبرجد است که این سنگ مربوط به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد است.این سنگ برای اولین بار در جزیره ای در دریای سرخ در نزدیکی مصر کشف شد.
در واقع زبرجد سبز یکی از محدود سنگ های جواهر است که فقط یک رنگ دارد، گرچه انواع رنگ های سبز مانند سبز روشن مایل به زرد و سبز تیره هم در این میان دیده می شود، البته رنگ سبز این سنگ گرانبها با مقدار آهن موجود در ساختار بلوری آن ارتباط مستقیمی دارد، رنگ سبز زبرجد از رنگ سبز تیره تا سبز روشن متغیر است.
از نظر شیمیایی زبرجدسبز سیلیکات مگنزیم آهن است و شدت رنگش بستگی به میزان آهنش دارد، ممکن است در آن کمی نیکل و کرومیم هم یافت شود.زبرجد سبز زیاد سخت نیست و در مقابل اسید مقاومت ندارد.
در نمونه های خیلی نادر، می تواند به شکل ستاره های چهار پرتو درخشش معروف چشم گربه را از خود نشان دهد.
امروزه بهترین زبرجد سبز با بالاترین کیفیت از منطقه موگوک در برمه استخراج می شود گرچه زبرجد سبز پاکستانی هم بسیار با کیفیت است در آریزونا، چین و ویتنام نیز مخازن این سنگ وجود دارند.
زبرجد سبز در شهاب سنگ هایی که با زمین برخورد کرده اند هم دیده شده و روی مریخ و ماه نیز به شکل الیوین کشف شده است.
نام زبرجد سبز (peridot) از کلمه عربی برای جواهر یعنی faridat گرفته شده است، اما برخی معتقدند که پریدوت (peridot) از زبان یونانی سرچشمه گرفته است ولی معنی آن مشخص نیست و می تواند در رابطه با سطوح متعدد بلور این کانی بوده باشد. واژه کریزولیت (chrysolite) در زبان یونانی به معنای طلاست و در گذشته نه تنها به زبرجد بلکه به بسیاری از کانی های دیگر با رنگ مشابه اطلاق می شد، واژه متداول برای انواع زبرجد و کریزولیت در زمین شناسی الیوین (olivine) است .

معرفی جواهری باستانی به نام؛ زبرجد

زِبَرجَد نوع شفاف و تراش‌خوردهٔ الیوین، از سیلیکات‌ها و به رنگ سبز زیتونی است و نوعی جواهر محسوب می‌شود که از عهد باستان اهالی خاورمیانه و خاور نزدیک آن را شناخته‌اند.

  نام سبز (peridot) از کلمه عربی برای جواهر یعنی faridat گرفته شده است.

گاهی آن‌ها زمرد مرد فقیر یا chrysolite می‌نامند کلمه‌ای که از واژه یونانی سنگ طلا گرفته شده است.

این سنگ جلای شیشه و روغنی دارد و در مقابل مواد اسیدی پایدار نیست و در برابر فشار و ضربه شدید ترک می‌خورد؛ بنابراین گاهی با فلز پوشانده می‌شود. و انواع cat’s eye و star پریدوت کمیاب هستند.

مهم‌ترین معدن زبرجد در جزیره آتشفشانی دریای سرخ و معادن دیگر این سنگ در میانمار و استرالیا و برزیل و چین و کنیا و مکزیک و پاکستان و سرلانکا و آفریقای جنوبی است.

زبرجد به وسیله جنگجویان جنگ‌های صلیبی در قرون وسطی به اروپای مرکزی برده شد و اغلب برای اهداف مذهبی و کلیسا بکار برده می‌شد و یکی از پر طرفدارترین سنگ‌ها در دوران باروک بوده‌است.

این سنگ را هم تراش جواهری می‌دهند و هم کبوچن و دامله و جالب است بدانید که در حال حاضر؛ بزرگترین زبرجد تراشیده جهان با وزن ۳۱۹ قیراط در واشینگتن نگهداری می‌شود.

رنگ ایده‌آل این کانی سبز چمنی است .

زبرجد شکست دوگانه قوی دارد و یکی از راه‌های تمایز بین این کانی و کانی‌هایی مانند زیرکن و تورمالین سبز است.

در مورد شکستگی دوگانه باید توجه کرد که اگر تصویری از زیر کانی دیده شود دو تصویره می‌شودو رنگ این کانی با حرارت کمرنگ‌تر می‌شود.

در گذشته و اکنون استخراج سنگ زبرجد یکی از منحصربفردترین سنگ‌ها به شمار می‌رود؛ زیرا اکثر سنگ‌ها در پوسته زمین تشکیل می‌شوند و این در حالی است که سنگ جواهر زبرجد در لایه‌های پایین تری از پوسته زمین تشکیل می‌شود.

 

 

[html_block id=”28290″]