مشخصات الماس (شفافیت و طیف نوری)

از گذشته تا کنون الماس همیشه به عنوان “پادشاه سنگ های قیمتی” نزد اشخاص ثروتمند شناخته شده است و چه بصورت تراشیده یا تراش نخورده از آن در زیورآلات خود بهره می بردند. احتمالا مهمترین دلیلی که سنگ الماس را به عنوان گران بهاترین و دوست داشتنی ترین نگین جواهری تبدیل کرده است صفت تلألو زیبا و خیره کننده آن باشد.

یک نگین ایده آل از این گوهر، الماسی است که بدون ترک، تورق، خطوط رشد و ناخالصی داخلش باشد. این ناخالصی ها را به عنوان عیب (Flaw) و قسمت های تیره رنگ را لکه های کربن (Carbon Spote) نام  می نهادند. در صورت وجود این ناخالصی ها از زیبایی ظاهری این گوهر کاسته می شود و مانع از عبور نور از آن می شود و در صورت زیاد بودن این ناخالصی ها، باعث کاهش مقاومت آن نیز می شود. بلور های آن خاصیت نوری ویژه ای مانند تجزیه نور و درخشندگی و درصد بالایی از پراکندگی نور را دارا می باشد. زمانی که نور سفید از آن عبور می کند، این پراکندگی نوری باعث تفکیک نور به رنگ هایی که آن را تشکیل داده می شود. این موضوع همان چیزی است که به یک منشور توانایی تفکیک نور سفید به طیف رنگ های مختلف را می دهد.

رنگ های مختلف این گوهر

رنگ الماس در میزان قیمت آن سهم بسیار زیادی دارد. اکثر سنگهای قیمتی برحسب ناخالصی درون خود شامل رنگ خاصی می شوند اما در سنگ الماس بدین شکل نیست بلکه اکثرا به نیتروژن و عیب های ساختاری در شبکه بلوری آن وابسته است. وجود نیتروژن دلیل وجود ته رنگ زرد می شود. وجود کربن در شبکه کریستالین نوع خالص نیز دلیل آبی شدن آن است.

بلور های این نگین دارای رنگ های مختلفی هست. البته اکثرا رنگ آنها سفید و یا سفید متمایل به آبی یا زرد و یا قهوه ای می باشد. در کشور برزیل و اندونزی الماس هایی مشاهده شده که  رنگ آنها آبی می باشد. این گوهر در رنگهای فانتزی از قبیل سبز، قرمز، بنفش، قهوه ای  نارنجی صورتی و زرد سیر بسیار کمیاب و نادر هستند و اکثرا مورد علاقه و در اختیار کلکسیونر ها می باشند.
رنگ صورتی در الماس، مثل رنگ قهوه ای است و در میان این دو رنگ ته رنگ های فراوانی مشاهده می شود. در بعضی اوقات در این گوهر هر دو رنگ قهوه ای و صورتی مشاهده می شود. در سال ۲۰۱۳ سنگ الماس نادر صورتی رنگ پینک استار را به ارزشی معادل ۶۰ میلیون دلار و با وزن ۵۹٫۶ قیراط به فروش گذاشته شد.
اگر اتم های آن غنی از هیدروژن باشد به رنگ سبز مشاهده می شود.

حتی نوعی از سنگ الماس به نام Chameleon ( گونه ای از آفتاب پرست) وجود دارد که رنگ آن تغییر می کند. این محدوده تغییر رنگ شامل سبز خاکستری به زرد روشن است و این تغییر رنگ زمانی به وجود می آید که این سنگ در زمانی به مدت یک روز یا بیشتر در الکل روشن با حرارتی به اندازه ۲۰۰-۳۰۰ درجه سانتی گراد گذاشته شود، در این صورت برای مدتی در حدود چند دقیقه زرد شده و بعد به رنگ سبز خاکستری پایدار خود تبدیل می گردد.

یکی از درشت ترین نگین های Chameleon به رنگ سبز و با تراشی به شکل قلب ۳۲٫۲۸ قیراط وزن دارد. الماس نارنجی رنگ مثل سبز و قرمز از نادرترین و کمیاب ترین رنگ های فانتزی می باشند. اکنون نگین های قرمز این گوهر از معدن Argyle در کشور استرالیا استخراج می شود و برلیان های نارنجی رنگ خالص، احتمالا کمیاب ترین رنگی است که تابه امروز یافت شده است.

درجه بندی رنگ‌ها

طبق توافق بین المللی درجه بندی رنگ الماس از سفید تا سفید مایل به زرد درجه بندی شده است. امروزه این موضوع مبرهن است که بعضی اختلافات در تشخیص رنگ مربوط به رنگ آنها نیست، چراکه در پدیده فلورانس موجود در آنهاست. کریستال های الماسی که به رنگ ریور (River) شهرت دارند به رنگ سفید متمایل به آبی می باشند اما اشخاصی که تجربه در تشخیص و بررسی رنگ برلیان دارند امکان دارد آنها را سفید مایل به زرد نیز مشاهده کنند.

رنگ زرد فقط درصد بسیار کمی از رنگ را شامل می شود و اصطلاحا ته رنگ است. نگین های زرد رنگ ارزش کلکسیونی دارند و به رنگ آنها “فانتزی” گفته می شود. رنگ بلور سنگ الماس با حجم آن رابطه بسیار نزدیک و مستقیم دارد و هرچقدر بزرگتر باشد رنگ بهتر و مناسب تری عرضه می کند. سازمان جواهر شناسی آمریکا (GIA) سیستمی منطقی و ساده برای جداسازی و تفکیک رنگ های موجود در نگین های برلیان ارائه داده که با حرف D شروع و به X  پایان می یابد. در جدول زیر این تقسیم بندی ارائه شده توسط سازمان جواهرشناسی آمریکا G.I.A نشان داده شده است.

[html_block id=”28290″]