مروارید براساس معیار ارزیابی می‌کنند
لایه صدفی؛ گوهر؛ رنگ؛ شکل؛ اندازه؛ بی‌نقص بودن.
لایه صدفی بستگی به زمان وجود مروارید در درون صدف دارد و هر چه این لایه ضخیم تر باشد ، ارزش مروارید بیشتر خواهد بود. این لایه در اصطلاح عامیانه و بعضی از جواهر فروشان به چند پوست بودن مشهور است ؛ برای مثال می گویند سه پوست، یا یک پوست، که منظور ضخامت لایه است. منظور از گوهر مروارید درخشش آن است که باید مات و کدر نباشد.مرغوب ترین رنگ مروارید، سفید و سفید مایل به صورتی است، چون با رنگ پوست اکثر انسان ها متناسب است. بهترین شکل آن نیز کروی است و هر چه مروارید گردتر و درشت تر باشد گرانبهاتر است.بسیاری افراد همراه داشتن مروارید را برای خود لازم می دانند و آن را سرچشمه شانس و نیکبختی خویش به حساب می‌آورند. علت این اعتقاد به محل تولید و پیدایش این گوهر، یعنی آب ، برمی‌گردد.گفتنی است از پودر مروارید در طب و در تهیه انواع لوازم آرایش استفاده می شود.
تولد مروارید
ورود یک جسم خارجی که می‌تواند از جنس مواد معدنی، آلی و یا موجود زنده انگل باشد به قسمت حد واسط بین لایه داخلی صدف و روپوش آن باعث تحریک یاخته‌های ترشح‌کننده مروارید شده(اپی تلیوم ترشحی مانتل) و موجب تشکیل کیسه مرواریدساز به دور این جسم میشود. تشکیل کیسه مروارید به عنوان وسیله دفاعی صدف درمقابل جسم خارجی، عامل اصلی ساخته شدن مروارید است.
مروارید سیاه ارزشمند
مروارید سیاه از صدف مرواریدساز لب سیاه که در آب‌های پلی نزیای فرانسه وجود دارد به دست می‌آید. مروارید سیاه بشدت کم است و فقط یکی از صدف‌ها از حدود۱۰ هزار صدف خوراکی شامل مروارید است.مروارید سیاه در دهه ۱۹۰۰ تقریبا رو به نابودی رفت که این صدف‌ها متقاضی زیادی هم داشت بویژه مادر صدف‌ها که به خاطر پوسته زیبایشان با تقاضای فراوانی روبرو بودند
خوشبختانه صدف لب سیاه نجات یافت و هم‌اکنون در مزارع دریایی از صدف‌های مزرعه در صخره‌های مرجانی درپلی نزیا مروارید سیاه به دست می‌آید.مرواریدهای سیاه پرورشی، دارای قطری حدود ۸ تا ۲۵ میلی متر هستند که ۲۵ میلی‌متری آن بزرگترین اندازه‌اش است که تاکنون پیدا شده است. مروارید سیاه با قطر ۱۲ اینچ یا بزرگتر بندرت یافت میشود.پس از این که کیسه مرواریدساز جسم خارجی را کاملا احاطه کرد سلول‌های جداره آن شروع به ترشح ترکیبات آهکی و ماده آلی می‌نماید و بدین ترتیب لایه‌های متناوب معدنی و آلی به نام مروارید اطراف جسم تشکیل میشود.
تکثیر مروارید در ایران
تکثیر صدف مرواریدساز لب سیاه برای اوّلین بار در ایران توسط مؤسسه تحقیقات شیلات ایران انجام گرفت. هدف از اجرای این پروژه دسترسی به تکنیک تکثیر صدف لب سیاه و احیا و بازسازی ذخایر این موجود دریایی در خلیج فارس و در نهایت ایجاد اشتغال در منطقه است که با موفقیت انجام شد.
اجرای این پروژه و تولید و پرورش آن می‌تواند در نوار ساحلی اشتغال‌زایی کرده و کارگاه‌های تولید و پرورش صدف و تولید مروارید پرورشی متعددی را دایر کند.از پوسته، گوشت و مروارید صدف لب سیاه در صنایع منبّت‌کاری، دکمه‌سازی، تزئینات ، داروسازی، خوراک دام و طیور و همچنین مصارف انسانی استفاده میشود. کشور سودان از طریق فروش پوسته این صدف، درآمد ارزی فراوانی نصیب خود می‌کند. ارزش یک کیلو پوسته این صدف ۸ دلار آمریکاست.
نحوه تولید مروارید
تولید مروارید تنها توسط صدف صورت می پذیرد اما گاهی برخی دیگر از نرم تنان، سنگ هایی را درون خود پرورش می دهند که این سنگ ها هم شباهت بسیار زیادی به مروارید دارند و نوع دیگری از مروارید محسوب می شوند.که البته این مروارید ها دیگر خاصیت رنگین کمانی مروارید اصلی را ندارند؛اما با این حال زیبایی آن ها نیز کم تر از مروارید اصلی نیست و این مرواریدهای غیر رنگین کمانی هم بسیار جذاب و دیدنی هستند.در واقع زمانی که یک جسم خارجی درون یک صدف قرار می گیرد. صدف لایه هایی از بلور آراگونیت و کلسیت ویک ماده آلی در اطراف این جسم ایجاد می کند،این لایه های هم مرکز به مرور زمان مروارید را ایجاد می کند.مروارید اغلب به رنگ سفید است اما مرواریدهایی با رنگ های زرد، صورتی، سبز وآبی و قهوه ای نیز وجود دارند.
