تاریخچه سنگ زمرد

در تورات نیز از این گوهر به عنوان سنگ زیربنای شهر بیت المقدس نام آورده شده است و به این دلیل نزد مردم بیت المقدس و قوم بنی اسرائیل از احترام زیادی بر خوردار است. این سنگ به علت زیبایی و قدرت معنوی در بین همه ادیان اصلی مقدس شمرده می شود. رنگ سبز رنگی مقدس در فرهنگ ها و مذاهب مختلف نظیر اسلام بوده و حتی کلیسای کاتولیک نیز از آن به عنوان والاترین رنگ مذهبی یاد نموده است. از خواص زمرد از نظر فیزیکی نیز استفاده می گردیده است و به سنگ مطالعه مشهور بوده چرا که در گذشته قبل از اینکه عدسی و عینک بزرگنمایی کشف شود نوع شفاف این گوهر برای خواندن و دیدن اشیای کوچک مورد استفاده قرار می گرفته است. در مصر قدیم نیز این سنگ سمبل زندگی ابدی و هدیه ای از جانب خدای حکمت به شمار می آمده است .

شناخت

زمرد یا همان emerald جزو سنگ‌های گران‌بهایی است که از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم تشکیل گردیده است. نام اصلی فارسی آن دوال یا دوبال می باشد. این گوهر گران بها از گونه ‌های بریل است و در سنگ‌های پگماتیت یافت می گردد. این کلمه عربی ‌شدهٔ «اسماراگدوس» یونانی است که خود از واژه ای سانسکریت به معنی سبز برداشت شده است. زمرد شفاف طبیعی یکی از چهار گوهر گران بها به حساب می آید و مشهورترین عضو خانواده بریل ها می باشد. از نظر ترکیب شیمیایی و کانی ‌شناسی این سنگ از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم ساخته شده است که به همراه آکوامارین آبی، مورگانیت صورتی، هلیودور طلایی و بریل با رنگ سبز به خانواده بریل تعلق دارد. بریل خالص بدون رنگ می باشد اما اضافه شدن مقادیر ناچیزی کروم و وانادیوم به آن باعث ایجاد رنگ سبز می شود.

نحوه تراش سنگ زمرد

تراش کاران تراش خاصی را برای این گوهر استفاده می کنند با نام تراش زمردی یا تراش چهارگوش که در اصل یکی از طرح های تراش پلکانی می باشد که گوشه های نگین به صفحاتی مزین می‌شود که علاوه بر تشدید زیبایی آن، مقاومت آن را در برابر فشارهای مکانیکی و عوامل فیزیکی نیز زیاد می کند. مانند الماس برش این نگین هم به نوع، شکل، عرض و عمق برش بستگی دارد.در حالی که سختی بالای زمرد (۸–۷٫۵) تا حد زیادی مانع خراش دیدن این گوهر با ارزش می گردد اما قابلیت شکنندگی آن بخاطر شکاف های موجود، تراش دیدن، سوارکردن و پاک کردن آن را نسبتاً مشکل نموده ‌است.

فواید و خواص زمرد

۱- این گوهر نیروی انرژی بخش و آرام بخش دارد.

۲- استفاده از سنگ زمرد برای جلوگیری از مبتلا شدن به بیماری صرع فایده دارد به ویژه برای کسانی که زمینه ارثی این بیماری در آن ها وجود دارد مفید می باشد.

۳- از دیگر خواص زمرد که بسیار به آن پرداخته شده مفید بودن آن برای دستگاه گوارش می باشد. گذاشتن آن بر روی چاکراهای خورشیدی مجاری کیسه صفرا را پاک و فعال می کند و سبب تقویت معده و درمان زخم معده می گردد.

۴- استفاده ازاین نگین برای درمان خونریزی داخلی به ویژه اسهال خونی مفید می باشد.

۵- در غزلی در دیوان شمس مولانا چنین آمده است :
گر اژدهاست بر ره، عشق است چون زمرد از برق آن زمرد، هین دفع اژدها کن
معروف است که این نگین، قلب فیزیکی و عشق عاطفی را التیام می دهد.

۶- این گوهر بین عاشق و معشوق پل ایجاد می نماید و با عشق مرتعش می گردد و انرژی آزاد می گرداند و محبت بین زن و شوهر را زیاد می کند.

۷- سنگ عشق و خیال و شادی می باشد.

۸- اگر زنان باردار از این سنگ استفاده نمایند برای آنان مشکلی پیش نیامده و فرزند آنان به راحتی به دنیا خواهد آمد و درد زایمان زنان باردار را کمتر می کند.

۹- پاکی و ایمان برای شخص به ارمغان خواهد آورد.

نحوه ی نگهداری

این سنگ با آن‌ که‌ سختی‌ بالایی‌ دارد،گوهری ترد و شکننده‌ است‌ و مراقبت‌ ویژه می خواهد. در مقابل‌ اسیدها مقاوم‌ بوده و در برابر مواد شوینده‌ مثل‌ آب‌ گرم‌ و صابون‌ مشکلی‌ ندارد. اما در مقابل‌ حرارت‌ امکان‌ ترک‌ خوردن‌ آن‌ هست. بنابراین‌ باید هنگام‌ حرارت‌ دادن‌ و یا سوار کردن‌ نگین‌ دقت‌ بسیار گردد. جواهر فروشان‌ بسیاری‌ از زمرد ها را برای‌ اصلاح‌ رنگ‌ یا پـُر کردن‌ شیارها روغنی‌ می‌ کنند.
این‌ روغن‌ به‌ مرور زمان‌ و یا با حرارت‌ خشک‌ می‌ شود و ممکن‌ است‌ بعضی‌ نقاط‌ آن بر اثر شست ‌و شو حالت‌ سفیدی‌ (سفیدک) پیدا کند که‌ می ‌توان‌ آن‌ را دوباره‌ با روغن‌ زیتون‌ (به‌ وسیله‌ یک‌ قلم‌ و کمی‌ پنبه‌ آغشته) اصلاح‌ و شفاف‌ کرد.