سنگ گارنت
سنگ گارنت همدان، نوعی از سیلیکات و کانیهای دگرگونی به شمار میرود. این عنصر از کلمۀ گراناتوم گرفته شده است که از نوع تراشخورده و شفاف آن در صنعت جواهرسازی استفاده میشود. این سنگ به سختی ذوب شده و در اسیدها حل میشود.
گارنت یا نارسنگ که نام آن به دلیل شباهت این سنگ به دانههای انار برگزیده شده است، از 14 قرن پیش میآید. گارنت کلمهای انگلیسی به معنی قرمز تیره است که از کلمۀ لاتین Granatus مشتق شده و به معنای «دانه دانه» شناخته میشود. این سنگ دارای ترکیب شیمیایی با ساختار A3B2(SiO)3 بوده و یک مادۀ معدنی تنها نیست، بلکه ترکیبی از انواع گوناگونی از مواد معدنی است. این ماده در نوع تراشخوردۀ خود بهصورت سنگ Garnet بهعنوان یک سنگ قیمتی در رنگهای مختلف در بازار موجود است و کاربرد و خواص فراوانی دارد.
کانی گارنت قرمز چیست؟
تغییر رنگ ایجادشده در سنگهای قیمتی به دلیل وجود ناخالصیها در بلورهای میزبان است. این سنگ نیز از این امر مستثنی نیست. بعضی از انواع Garent رنگ خود را از فرمول و ترکیب شیمیایی اصلی خود میگیرند. به این صورت که کانی گارنت قرمز و قهوهای رنگ خود را از عنصرهای آهن و ساختمان بلوری خود، رنگهای نارنجی و صورتی خود را از منگنز، سبز را از آلومینیوم و کروم ، و زرد را از کلسیم میگیرد. لازم به ذکر است این سنگ با رنگهای نادر (مانند اسپسارتین) جزء گرانترین سنگها هستند. باارزشترین و زیباترین نوع آن، کالرچنج است که در نور روز آبیرنگ دیده میشود.
آشنایی با انواع سنگ گارنت
Garnet دارای انواع سنگهای گوناگون با رنگهای متفاوت است. بیشتر این نوع سنگ به رنگ قرمز یافت میشود که شناختهشدهترین نوع آن است. در این میان نوع دماتتوئید (کانی گارنت سبز) بهعنوان قیمتیترین سنگ شناخته شده میشود. بهطورکلی، این کانی به توجه به ساختار شیمیایی، رنگ و ضریب شکست به دو گروه و چندین زیر شاخه تقسیم میشود. در جدول زیر این دستهبندیها را مشخص کردهایم:
یوگراندیت | پیرالسپیت |
یوواروئیت | پیروت |
آندرادیت (ملانیت، توپازولیت، دمانتوئید) | آلماندین |
گروسولار (ساووریت، هسونیت، هیدروگروسولار) | رودولیت |
لوکو | اسپسارتین |
پیروپ
گارنت پیروپ بیشتر به دلیل رنگهای قرمز شدیدش شناخته میشود، حتی میتوان آن را در طیف گستردهای از رنگها از صورتی پاستلی و بنفش گرفته تا حتی نگینهای تغییر رنگ آبی و بنفش نیز یافت. سنگ گارنت پیروپ کروم رنگ قرمزی را نشان میدهد که میتواند رقیب یاقوت باشد. با این حال، این سنگها تن بسیار تیرهای دارند.
سنگ گارنت الماندین
یکی دیگر از انواع محبوب گارنت قرمز، آلماندین بوده که تیرهتر و اغلب مات است. در گذشته برای خاتم بهصورت برشهای نازک بریده میشد. آلماندین خالص بهندرت بهعنوان گارنت گوهر دیده میشود. بیشتر گارنتهای جواهری ترکیبی از آلماندین و پیروپ خواهند بود. ترکیب محبوب آلماندین و پیروپ، گارنت رودولیت است که رنگ قرمز مایل به ارغوانی دارد.
گروسولار
بیشتر مردم سنگ گارنتهای گروسولار را تنها با یک نام تجاری «Tsavorite» میشناسند. گارنت Tsavorite برای اولین بار در سال 1967 در شرق آفریقا کشف شد، و یک نوع سبز و پرزرقوبرق و رنگارنگ با مقادیر کمی از وانادیوم و کروم است. رنگ نارنجی مایل به قهوهای گروسولار رنگی اغلب با نام تجاری Hessonite فروخته میشود. گروسولار را میتوان در طیفی از رنگها از جواهرات بیرنگ بسیار کمیاب گرفته تا زرد، نارنجی، قهوهای و سبزهای بسیار مطلوب مشاهده کرد.
سنگ گارنت هیدروگروسولار
هیدروگروسولارها هرگز شفاف نیستند و معمولاً به رنگ سبز مایل به آبی وجود دارند، اما گاهی اوقات به رنگهای صورتی، سفید و خاکستری نیز یافت میشوند.
خواص سنگ گارنت
بهطورکلی، این سنگ مختص متولدین ماه فروردین، تیر، دی، مرداد و شهریور است. این نوع گوهر که بیشتر به رنگ سنگ گارنت قرمز تیره است اما در دیگر انواع Garnet سیاه، سفید، عسلی و… وجود دارد. امروزه از این سنگ بهطور گسترده در جواهرسازی استفاده میکنند و انگشتر گارنت در انواع رنگها بازار را پر کرده است. همچنین این سنگ دارای خواص متعددی است.
خاصیت متافیزیکی کانی گارنت
مؤثر در جذب عشق، دوستی، موفقیت، انرژی، ایمان، صداقت و استقامت
مؤثر در درمان و رفع کابوس
نماد دوستی عمیق بین دو نفر
افزایشدهندۀ قدرت جسارت
ازبینبندۀ خشم و اختلافات
کاهشدهندۀ اختلالات عاطفی
روش تشخیص سنگ گارنت اصل
اگرچه برای شناسایی اصل بودن این سنگ باید از یک کارشناس کمک گرفت، اما راهحل دیگری نیز برای درک این موضوع وجود دارد. سختی سنگ بین ۶/۵ تا ۷ در مقیاس موهس است؛ به این معنا که شما با ناخن نمیتوانید روی این سنگ خط بیندازید و خود سنگ نیز هیچ ترکی ندارد. از نظر شفافیت و واضح بودن، معمولاً نوع اصل این سنگ شفاف و زلال است. اما کمی کدر بودن آن هم نشاندهندۀ تقلبی بودن آن نیست.
معرفی معادن گارنت در ایران و دنیا
تا به حال بیشترین معادن کسفشده از Garnet در دنیا مختص کشورهای ایالات متحده آمریکا، چین، استرالیا و هند است. بزرگترین سنگ گارنت با 35000 گیلوگرم وزن و 2.3 متر ارتفاع به کشور نروژ تعلق دارد. درضمن، در گذشته یک گوهر درشت از این نوع سنگ با 325.14 قیراط نیز در شرق آفریقا کشف شده است.
در ایران نیز معادن زیادی از کانی گارنت وجود دارد. این کانی بیشتر در انواع گروسولار، اسپسارتین، آلماندین و آندرادیت موجود است. استانهایی که بیشترین معدن از این نوع را دارند شامل: تکاب، کوه گبری رفسنجان، آذربایجان، خراسان، همدان و باغ برج کرمان شناخته میشوند.
منابع سنگ گارنت در جهان
استرالیا تقریباً نیمی از گارنتهای جهان را تولید میکند و بقیه عمدتاً از هند، ایالات متحده آمریکا و چین میآیند. در اواخر دهه ۱۹۷۰ ذخایر بزرگی از ماسههای گارنت در پورت گرگوری، استرالیای غربی کشف شد. پس از آن، بزرگترین معدن گارنت در سال ۱۹۸۳ در آنجا افتتاح شد و در حال حاضر استرالیا دارندۀ بزرگترین منبع گارنت صنعتی بوده و احتمالاً بزرگترین تولیدکننده سنگ گارنت در جهان است.
سنگ گارنتها همچنین از هیل بروکن در نیو ساوت ولز و محدودۀ هارتز در قلمرو شمالی از دهه ۱۸۸۰ بهعنوان محصول جانبی استخراج کانیهای دیگر از سنگهای دگرگونی استخراج شدهاند. منطقۀ تاکارینگا در نزدیکی تپه بروکن دارای مناطق وسیعی از سنگهای دگرگونی حاوی گارنت است و معادن بهطور متناوب از دهۀ ۱۹۶۰ در آنجا فعالیت میکنند. گارنتی به نام آلماندین در این رسوبات رایج است که برای مصارف صنعتی مانند سایندهها بسیار حائز اهمیت محسوب میشود. علاوهبراین، گارنتهای زرد، نارنجی و قهوهای از سال ۲۰۱۶ در محدودۀ هارتز در نزدیکی آلیس اسپرینگز استخراج شدهاند.
سایر ذخایر مهم گارنت در استرالیا با سنگهای آتشفشانی یا دگرگونی در کوئینزلند و نیو ساوت ولز مرتبط هستند. در کوئینزلند، کوه سنگ گارنت رسوباتی از گارنتهای قرمز و سبز دارد. گارنتهای باکیفیت جواهر در نزدیکی Proston، Mount Tarampa و Mount Wyangapinni یافت میشوند.