ویژگی های گوهرشناسی توپاز

فرمول شیمیایی: Al2SiO4 (F, OH)2 فلور حاوی آلمینیوم سیلیکات
ساختار بلورین: لوزی شکل، منشوری با چند ضلع، معمولا هشت ضلعی
رنگ: بی رنگ، زرد، نارنجی، قرمز- قهوه ای، آبی روشن تا تیره، صورتی-قرمز، قرمز، بنفش، سبز روشن
سختی: 8 بر مقیاس Mohs
شاخص انکسار: 1.609 – 1.643
چگالی: 3.49- 3.57
شکاف پذیری: عالی
درخشندگی: شفاف تا نیمه شفاف
انکسار دوگانه یا شکست نور دوسویه: 0.008 تا 0.016
شفافیت: شیشه ای
شب نمایی: زیر طول موج UV طولانی، سفید و آبی درخشش ضعیف زرد یا مایل به سبز دارند، قهوه ای، صورتی و زرد می توانند درخشش قوی زرد- نارنجی داشته باشند، قرمز درخشش ضعیف زرد- قهوه ای دارد.

معادن کانی توپاز جهان کدامند ؟

سنگ توپاز معادن بسیار زیادی در اکثر نقاط جهان دارد که شامل:

1. معادن کوه های سریلانکا
2. معادن برزیل
3. معادن سلسله جبال اورال در روسیه و قاره استرالیا
4. معادن کوه های ژاپن
5. معادن نیجریه
6. معادن آمریکا
7. معادن مکزیک
8. معادن اوکراین
9. معادن ایرلند

شناسایی و شناخت توپاز

توپاز را می توان بنابر سختی اش از الماس، یاقوت قرمز، یاقوت کبود، سیترین، آپاتیت، برزیلیانت، زرگون، فلوریت، کونزیت، تورمالین و ارتوکلاز تشخیص داد و تفکیک کرد.با توجه به شکل بلورهای راست لوزی از زمرد کبود متمایز می شود.فناکیت را می توان بر اساس ساختار بلورهای سه ضلعی اش از توپاز تشخیص داد.
توپاز چگالی کمتر و ساختار شیمیایی متفاوتی نسبت به بریل زرد دارد و بریل زرد معمولا شب نمایی ندارد در حالیکه توپاز کمی شب نمایی دارد و همین امر باعث تمایز این دو می شود.بریل گرانبها را می توان به جای توپاز تلقی کرد اما شکاف پذیری آن مشخص نیست در حالیکه توپاز کاملا شکاف پذیر است.
سنگ های جواهر دیگری نیز ممکن است به جای توپاز شناخته شوند مانند توپاز مادیرا، توپاز غربی، توپاز پالمیرا، توپاز ریو، توپاز سافرانیت، توپاز اسکاتلندی، توپاز دودی و توپاز اسپانیایی.با این حال در بیشتر موارد این سنگ ها کوارتز سیترین هستند به استثنای توپاز دودی که کوارتز دودی است.توپاز هندی، توپاز کینگ و توپاز ستاره همگی در حقیقت یاقوت کبود هستند.الماس میزان سختی اش بر روی مقیاس Mohs برابر با 10 است بنابراین با توپاز سفید فرق دارد.توپاز نرم تر از یاقوت قرمز و یاقوت کبود است زیرا هر دو سختی شان 9 است. توپاز چندرنگی نیز دارد.

انواع کانی توپاز

1. توپاز قرمز : توپاز قرمز در بالای ۱۰ قیراط کمیاب می شود و بیشتر رنگ خود را از قرار گرفتن در حرارت بالا به دست می‌آورد .
2. توپاز صورتی : مرغوب ترین نوع توپاز ، به رنگ صورتی می باشد . سنگ توپاز صورتی بیشتر رنگ خود را در اثر حرارت به دست می آورد . و در بالای ۱۰ قیراط کمیاب است .
3. توپاز گیلاسی : گیلاسی در واقع رنگی از ترکیب دو رنگ صورتی و نارنجی . این توپاز زیبا در بالای ۲۰ قیراط کمیاب است .
4. توپاز طلایی : رنگ سنگ توپاز طلایی در واقع همان رنگ گیلاسی ، بدون داشتن ته رنگ قرمز می باشد .
5. توپاز زرد : انواع توپاز به رنگ های زرد و زرد مایل به نارنجی وجود دارند اما در اغلب توپاز های زرد ته رنگی از قرمزی دیده می شود .
6. توپاز قهوه ای : توپاز در انواع رنگهای قهوه ای نیز وجود دارد .
7. توپاز آبی :  توپاز های آبی ، توپاز های طبیعی هستند ، که در کشورهایی همچون اوکراین و ایرلند یافت می‌شود .

سنگ های جواهر پررنگ معمولا برش های تیز دارند در حالیکه سنگ های کمرنگ تر برش های درخشنده می خورند.
برش ها شفافیت سنگ را نشان میدهند. وقتی توپاز ناسرگی نامنظم داشته باشد به صورت کوژ تراش می خورد.
سختی اش باعث شده که در مقابل خراش مقاوم باشد.

فراوری رنگ توپاز چیست ؟

• برای تبدیل توپاز های رنگ زرد ، نارنجی و قهوه ای به توپاز کمیاب صورتی و همچنین برای تبدیل توپاز های بی رنگ به توپاز های آبی ، از روش حرارت دادن استفاده می‌ کنند . روش حرارت دادن از دوام بسیار بالایی برخوردار است .
• برای تولید سنگ های توپاز آبی تیره ، از توپاز های آبی کمرنگ استفاده می کنند . برای این منظور از روش پرتو اسلامی استفاده می شود . این روش نیز از دوام بسیار بالایی برخوردار است .
• برای تبدیل کردن توپاز ها به توپاز های قرمز ، سبز و آبی از روش منتشر کردن رنگ در سطح سنگ استفاده می شود . این روش از دوام بسیار پایینی برخوردار است .
• برای تولید سنگ های رنگین کمانی از یک نوع پوشش سطحی استفاده می شود . این روش دوامی ندارد و با ایجاد خراش بافت آن از بین می ‌رود .

نگهداری و تمیز کردن جواهرات توپاز

-همانند الماس، توپاز شکاف پذیری زیادی دارد به همین دلیل ممکن است با یک ضربه کوچک خرد شود.
-بنابراین بهتر است در یک قاب نگهدارنده به ویژه در حلقه هایی که هر روز استفاده می شوند، قرار گیرد.
-سختی توپاز باعث شده که بادوام باشد و به راحتی خراشیده نشد.
-برای تمیز کردن توپاز از پارچه ای نرم و آب و صابون استفاده کنید و در آخر باقیمانده صابون را کاملا پاک کنید.
-مانند بیشتر سنگ های جواهر شوینده های فراصوتی و بخارشو توصیه نمی شوند.
-همیشه قبل از ورزش یا انجام کارهای خانه جواهرات را درآورید.
-توپاز را جدا از سایر جواهرات نگهداری کنید تا باعث خراش نشود.

-بهتر است در پارچه ای نرم پیچانده شده و داخل جعبه جواهرات نگهداری شود.

[html_block id=”28290″]