امروزه مروارید طبیعی از نادرترین سنگ های قیمتی است
فروش بالای مروارید را بیانگر اهمیت مروارید در زندگی ساحل‌نشینان خلیج فارس بر می‌شمارد. مروارید در دوران گذشته را همچون نفت برای مردم این منطقه می‌داند. تاریخ اولین صید مروارید مشخص نشده ولی صید آن در دوره هخامنشیان رایج بوده است. در نوشته‌ها و ادبیات ایرانی هزارساله اخیر شاعران و نویسندگان ایرانی بسیار به صید مروارید اشاره شده‌است. استخری در قرن چهارم در کتاب مسالک الممالک بیان می‌کند که مرواریدها را از سواحل خلیج فارس به داخل کشور می‌بردند و مروارید خلیج فارس بی همتا است.
ابی عبدالله ادریسی در نزهه المشتاق که در قرن ششم نوشته‌شده‌است به شرح روش سنتی صید مروارید در خلیج فارس می‌پردازد: «در این خلیج، همۀ مکان‌های غواصی وجود دارد، سیصد مکان مورد توجه است که همه آنها معروف و مشهورند.» و ابوعبدالله ادریسی در همان کتاب ذکر می‌کند: «غواصی در سرزمین ایران نوعی صنعت است که آموخته می‌شود و در آموزش آن پول فراوانی خرج می‌گردد؛ و آن به این‌گونه‌است که آنها خارج کردن نفس از گوش را تمرین می‌کنند و می‌آموزند تا جایی که یک مرد در آغاز یادگیری‌اش دچار گوش درد می‌شود و از گوش‌هایش ماده‌ای جاری می‌شده و پس از آن معالجه کرده و آن را از درد و ملامت تبری می‌بخشند. گران‌ترین غواص کسی است که بیش از همه در زیر آب بماند.»در حال حاضر تنها در جزیره لاوان به میزان محدود صید مروارید انجام می‌گیرد؛ هرچند توسعه و احیای این صنعت تحت بررسی است.
یشتر مروارید ها به یک یا دو مورد از این پنج دسته تقسیم می شوند.
یافتن مروارید طبیعی «واقعی» امروزه بسیار به ندرت اتفاق می افتد و از دستگاه اشعه ی ایکس برای تکمیل مروارید های طبیعی از گونه های مشابه استفاده می شود.
اغلب مروارید ها کشت شده و یا ساختگی هستند.
انواع مروارید
۱مرواریدهای طبیعی
مرواریدهای طبیعی زمانی شکل می گیرند که یک جسم بیگانه وارد صدف نرم تن شده و لایه های افزاینده ی صدف مروارید همانند لایه های پیاز در اطراف ذره رشد می کند.
مرواریدهای طبیعی بسته به شکل جسمی که پوشیده می شود، در اشکال متنوعی وجودد دارند.
مرواریدهای طبیعی کمیاب و بسیار گران قیمت هستند.
آنها اغلب بر اساس وزن به قیراط و فراوانی در طبیعت قیمت گذاری می شوند.
مرواریدهای کشت شده
مروارید های کشت شده نیز همانند گونه های طبیعی، درون یک نرم تن رشد می کنند اما تفاوت آنها دخالت انسان ها در این روند است.
صدف با احتیاط و به آرامی برداشته شده و جسم جاگذاری می شود: اشکال جسم با توجه به شکل نهایی مروارید متفاوت هستند..
با گذشت زمان، جسم توسط لایه های صدف پوشیده می شود.
عمق صدف پوشاننده به نوع نرم تن، نوع آبی که در آن زندگی می کند و همچنین مدت زمانی که طول می کشد تا جسم بیگانه قبل از کشت وارد محل شود، بستگی دارد.
با افزایش ضخامت صدف مروارید، کیفیت و مقاومت مروارید کشت شده نیز افزایش می یابد.
مرواریدهای کشت شده بر اساس اندازه ی میلیمتری قیمت گذاری می شوند.
۳مرواریدهای آب شور
مرواریدهای آب شور درون نرم تنان آب شور رشد می یابند. مروایدهای آب شور نیز به دو نوع طبیعی و کشت شده یافت می شوند.
۴مرواریدهای آب شیرین
مرواریدهای آب شیرین درون نرم تنان آب شیرین پرورش می یابند، یعنی نرم تنانی که در رودخانه و یا دریاچه زیست می کنند.
این گروه تقریبا همیشه کشت می شوند.
۵مرواریدهای ساختگی
مرواریدهای ساختگی از پوشش پلاستیکی و یا کریستال ساخته می شوند.
مرواریدهای پلاستیکی به خاطر وزن کمتر، برش راحت تر اغلب روند تولید آسانتری دارند و همچنین مرواریدهای واقعی سطح صاف و صیقلی تری دارند.
مرواریدهای کریستالی سخت تر هستند و به همین دلیل شباهت بیشتری به مرواریدهای طبیعی و یا کشت شده دارند.
مرواریدهای کروی گرد هستند، این شکل یکی از متناوب ترین اشکال مرواریدها می باشد.
هرچه شکل گرد تری داشته باشد، قیمت بیشتری نیز خواهد داشت.
مرواریدهای متقارن شامل مرواریدهای گلابی شکل و دیگر اشکال متقارن می شوند.
این گونه کروی نیستند.
مرواریدهای بی تناسب اشکال بی قاعده هستند.
این گونه اغلب ارزان ترین نوع مرواریدها را تشکیل می دهند اما می توان گفت که خاص و زیبا هستند.
بسیاری از جواهرات از مرواریدهای بی تناسب طبیعی ساخته می شوند.
فراوانی صدف تخت طبیعی در خلیج فارس بیانگر این موضوع بوده است که مروارید در این خلیج به فراوانی یافت می شده است و حتی قبل از کشف نفت در این خلیج، تجارت مروارید یکی از مهم ترین منابع درآمد در این منطقه محسوب می شد.
امروزه مروارید طبیعی از نادرترین سنگ های قیمتی است که به ندرت و تنها در دریاهای نزدیک بحرین و استرالیا یافت می شود.
کمیاب بودن مروارید یکی از عوامل بسیار مهم و تأثیرگذار در قیمت آن به شمار می رود.
تولید مروارید تنها توسط صدف صورت می پذیرد اما گاهی برخی دیگر از نرم تنان، سنگ هایی را درون خود پرورش می دهند که این سنگ ها هم شباهت بسیار زیادی به مروارید دارند و نوع دیگری از مروارید محسوب می شوند.
که البته این مروارید ها دیگر خاصیت رنگین کمانی مروارید اصلی را ندارند؛ اما با این حال زیبایی آن ها نیز کم تر از مروارید اصلی نیست و این مرواریدهای غیر رنگین کمانی هم بسیار جذاب و دیدنی هستند.
در واقع زمانی که یک جسم خارجی درون یک صدف قرار می گیرد. صدف لایه هایی از بلور آراگونیت و کلسیت ویک ماده آلی در اطراف این جسم ایجاد می کند، این لایه های هم مرکز به مرور زمان مروارید را ایجاد می کند.
مروارید اغلب به رنگ سفید است اما مرواریدهایی با رنگ های زرد، صورتی، سبز وآبی و قهوه ای نیز وجود دارند.
مروارید کشت شده در صدف حلزونی از ارزش بسیار زیادی برخوردار است و گرانبهاترین نوع مروارید به شمار می رود، زیرا تنها یک مورد از هر 10000 ملکه نرم تنان دارای صدف حلزونی است و مروارید تشکیل شده در این صدف حلزونی دارای رنگ صورتی است و بسیار جذاب و چشم نواز است و از قیمت بسیار زیادی نیز برخوردار است.
مروارید هم در آب های شور و هم در آب های شیرین یافت می شود و حتی می توان آن ها را به روش های مصنوعی مورد کشت قرار داد.
مروارید عموما به رنگ های سفید، کرم و یا رنگ طلایی یافت می شوند و اندازه آن ها از 9میلی متر تا 20میلی متر متغیر است.
از قرن 17 تاکنون مروارید های رنگی، مورد علاقه زنان و حتی مردان بوده است.