در تورات زمرد یکی از سنگ‌های زیربنای شهر بیت‌المقدس معرفی شده
باستانیان عقیده داشتند این گوهر برای صاحب خود پاکدامنی و نجابت به ارمغان آورده، او را از ارواح شیطانی مصون می‌دارد. در یونان باستان، زمرد بسیار مورد احترام بود ولی در روم کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت و به ندرت کاربرد پیدا می‌کرد. در تورات زمرد یکی از سنگ‌های زیربنای شهر بیت‌المقدس معرفی شده، بدین جهت نزد قوم بنی اسرائیل ارج و قرب خاصی دارد. باید توجه داشت که در گذشته‌های دور، گوهرهای اصل بیش از آنکه به عنوان زیور استعمال شوند، جنبه دارویی داشتند و پزشکان، خوردن یا تنقیه پودر و جوشانده آن‌ها را تجویز می‌کردند. به ویژه برای زمرد خاصیت دارویی و شفابخشی بیش از گوهرهای دیگر قابل بودند مثلاً جوشانده زمرد را برای علاج سرطان یا برای علاج صرع و همچنین درمان اسهال خونی تجویز می‌کردند.
پزشکان یونانی دود زمرد پودر شده و سوزانده را به باور خود برای درمان مارگزیدگی، سرماخوردگی و تنگی نفس استفاده می‌کردند. پیش از آن که عینک و ذره بین ساخت شود به منظور مطالعه و رویت اشیای ریز از یک زمرد تراش خورده استفاده می‌کردند و به آن سنگ مطالعه می‌گفتند. در برخی فرهنگها زمرد هدیه مرسوم پنجاه و پنجمین سالگرد ازدواج به‌شمار می‌رود. همچنین در برخی دیگر از فرهنگهای بشری زمرد به عنوان گوهر بیست و سی و پنجمین سالگرد ازدواج استفاده میشود. زمرد سنگ زادگان ماه مه (۱۱ اردیبهشت تا ۱۰ خرداد) در نظر گرفته میشود.
انواع سنگ زمرد طبیعی(اصل):
زمرد طبیعی سرد و خشک دارد. از زمان‌های دور به عنوان سنگی درمانی به کار می‌رفته است و خاصیت فراوانی دارد و نیز زمرد جزء پنج سنگ مذهبی است که استفاده این سنگ را امامان نیز توصیه کرده‌اند.
زمرد سبز برزیلی
همانطور که از نام گونه سبز برزیلی پیداست،این زمرد از معادن برزیل استخراج می شود و به آن ترمالین سبز (Brazilian tourmaline) هم گفته میشود. جالب است بدانید که در حال حاضر زمرد سبز برزیلی از معادن آفریقا استخراج می شود.
زمرد چشم گربه ای
چشم گربه ای،نوعی خاص و بسیار کمیاب از زمرد است که به دلیل وجود حالتی مانند چشم گربه به این نام معروف شده است،این گوهر علاوه بر Cat’s Eye Emerald با نام Tail of the dragon یا دم اژدها نیز سناخته می شود.
زمرد سبز تراپیچ
این نوع زمرد که از منابع کلمبیا بدست می آید دارای الگوی خاصی به شکل ستاره است و به همین دلیل به آن زمرد سبز ستاره ای نیز میگویند. جنس 6 پر این ستاره بر روی زمرد کربن تیره است.
زمرد زامبیایی
نوعی از زمرد که از معادن کشور زامبیا به دست می آیند و دارای کیفیت بسیار خوبی از لحاظ رنگ و شفافیت است.گونه زامبیایی از ارزش فوق العاده ای بین جواهرسازان و گوهرتراشان برخوردار است.امروزه بهترین زمرد با کیفیت خوب که در ساخت جواهرات از آن استفاده می شود زمرد کلمبیاست که طرفدار و خواهان بسیاری دارد. همین ویژگی باعث شده که زمردهایی مصنوعی با کیفیت مشابه تولید شوند و به جای زمرد اصل به فروش برسند.