الماسی که هیچ رنگی ندارد، ارزش بیشتری دارد.
-ویژگی های الماس های سیاه
الماس های سیاه مات ، خود در گروهی قرار می گیرند که در طبقه بندی الماس های متداول – که بسته به وجود یا عدم وجود نیتروژن، به نوع I و نوع II تقسیم شده اند- جای ندارند. ویژگی های الماس های سیاه به طور کامل با ویژگی های الماس های معمولی تفاوت دارند. در زیر به برخی از این تفاوت ها اشاره می کنیم.در حالی که الماس های معمولی در اعماق داخلی سطح زمین تولید می شوند- احتمالا در گوشته زمین، و پس از آن در طول فوران های آتشفشانی با تشکیل گدازه های کیمبرلیت و لمپرویت (Lamproite) بوجود می آیند- الماس های سیاه هرگز در سنگ آذرین کیمبرلیت یافت نشده و معمولا در رسوبات آبرفتی بوجود می آیند.
در حالی که ساختار الماس های معمولی، به شکل تک بلورهای عظیم، تشکیل شده است. به نظر می رسد الماس های سیاه از میلیون ها بلور الماس ریز که به هم چسبیده اند، شکل گرفته اند که این موضوع باعث طبیعت متخلخلشان شده است. به غیر از گرافیت، ترکیبات آهن مانند هماتیت و مگنتیت گاهی اوقات می توانند با بلورهای کنگلومرا (conglomerate) که خواص مغناطیسی به آن می دهند، همراه شوند.در حالی که الماس های معمولی، به علت شرایط فشار بالایی که در آن تولید می شوند و این فشار بالا مانع حضور گازها می گردد؛ عاری از حباب های هوا هستند. الماس های سیاه، پر از حباب های گاز به دام افتاده در مواد متخلخل، و شامل گازهایی مانند هیدروژن و نیتروژن هستند که هنگام تشکیل الماس موجود بودند.
درجه بندی الماس
امروزه خریداران و فروشندگان الماس می توانند با یک زبان واحد که همان زبان الماس است و 4C’s نامیده می‌شود با یکدیگر صحبت کنند. در درجه بندی الماس چهار خصوصیت در نظر گرفته می‌شود که عبارتند از:
- رنگ (Color)
- پاکی (Clarity)
- برش (Cut)
- وزن (Carat)
درجه بندی بر اساس رنگ:
الماسی که هیچ رنگی ندارد، ارزش بیشتری دارد. سیستم درجه بندی رنگ D-Z پذیرفته شده ترین سیستم درجه بندی رنگ الماس در دنیا است. این مقیاس با حرف D که به معنی کاملا بی رنگ بودن الماس است، شروع شده و تا به Z (زرد روشن) می‌رسد که در طول این مسیر، مرحله به مرحله بر میزان زردی موجود در الماس افزوده می‌گردد.
درجه بندی پاکی:
منظور از پاکی در الماس در حقیقت، به وجود هرگونه ناخالصی درونی یا سطحی اشاره دارد. با نحوه شکل‌گیری الماس این ماده می‌تواند ناخالصی های درونی پیدا کرده و یا اینکه بعدها دچار ناخالصی های سطحی شود. مقیاس درجه بندی پاکی الماس GIA دارای 6 گروه است.
درجه بندی برش:
شهرت الماس ها به وجود براقی و دیسپرژن و سینتیلیشن بوده که رابطه مستقیم با برش استاندارد الماس دارد. معمولا فکر می کنیم که نوع برش (گرد، اشکی یا …) صرفا برای زیبایی است، اما امروزه وقتی در مورد برش الماس صحبت می کنیم منظورمان این است که صفحات سنگ با چه کیفیتی برش خورده و چگونه در مقابل تابش نور عکس العمل نشان می‌دهند.
درجه بندی وزن:
واحد اندازه گیری وزن الماس قیراط است. هر یک گرم معادل پنج قیراط و هر قیراط، 100 سوت (Point) است. هرچه الماس بزرگتر و وزن آن بیشتر باشد، مسلما قیمت آن هم بالاتر خواهد بود. الماس های بزرگ کمیاب هستند.
خواص الماس
خواص الماس را از دو جنبه می‌توان بررسی کرد. یک جنبه فیزیکی است (سختی، نیمه رسانی و شکل بلوری) که به خصوصیات ظاهری این ماده می‌پردازد و جنبه دیگر روحی و احساسی است.
الماس از نظر احساسی نشانه امید، وفاداری، خلوص و افزایش دهنده عشق است. سنگ الماس تمامی سطوح احساسی در انسان را تقویت می‌کند. در باورهای گذشته الماس را دارای انرژی بالایی برای سحر و جادو می‌دانستند و معتقد بودند که می‌تواند قدرت جسمانی را افزایش دهد.
در منابع کهن ایرانی آمده است که الماس طبع سرد و خشکی دارد و بستن آن روی شکم باعث رفع دل پیچه، مشکلات معده و گوارشی شده و در اطفال باعث می‌شود که از بیماری صرع محفوظ بمانند.
کاربرد الماس در صنعت
تنها 25 در صد از الماس های استخراج شده کیفیت لازم برای تبدیل شدن به جواهر را دارند. سالانه حدود 200 میلیون قیراط الماس صنعتی مورد نیاز است که بخش بیشتر از آن به صورت الماس مصنوعی تامین می‌شود.
از الماس در مته های حفاری برای چاه های نفت و گاز استفاده می‌شود. سختی های و فشار بیش از حد در زمان شکل‌گیری الماس به ماهیت این ماده نیز نفوذ کرده است. الماس به دلیل سختی بسیار بهترین و ایده‌آل ترین ماده برای برشکاری و ساییدن است.
از الماس در دستگاه‌های برش صنعتی و همچنین تولید قطعات اپتیک استفاده می‌شود. برخی از قطعات موتورهای جت از این ماده ساخته شده و در تولید برخی از ابزارهای دندان پزشکی نیز بکار می‌رود.
در ساخت لوازم پیشرفته مغناطیسی و همچنین ساخت پنجره فضاپیماها این ماده کاربرد فراوانی دارد.
انسان‌ها از ابتدای خلقت به زیبایی سنگ‌ها توجه ویژه‌ای داشته‌اند و این توجه باعث کشف و فرآوری سنگ‌های زیبای معدنی, آتشفشانی و … شده است. سنگ‌های قیمتی همچون الماس، یاقوت، زمرد، مرمر، فیروزه و … طرفداران زیادی در سراسر جهان دارند که علیرغم قیمت بسیار زیاد، خریداران بسیاری نیز دارند. عموماً مردم اسامی سنگ‌ها از جمله الماس و برلیان را شنیده اند اما شاید با تفاوت آنها آشنا نباشند. شاید تعجب کنید اما برلیان و الماس در واقع از یک نوع سنگ به وجود می‌آیند. در این مطلب به بررسی ویژگی‌های الماس و برلیان می‌پردازیم و تفاوت آنها را بیان می‌کنیم.