چگونه الماس تشکیل میشود ؛ انواع الماس و کاربردهای آن
-برترین معادن الماس جهان
در شرایطی که کارشناسان صنعت الماس خبر میدهند تا سال ۲۰۱۹ میلادی (۱۳۹۸ خورشیدی) تقاضا از عرضه بیشتر شود، بزرگترین معادن جهان بدون هیچ تغییری در روند فعالیت خود به تولید این سنگ قیمتی مشغولند.برترین معادن الماس جهان را از نظر میزان و ارزش بازدهی گردآوری کرده است. این گردآوری بر مبنای دادههایی که پل زیمنسکی کارشناس و تحلیلگر صنعت الماس ارائه داده، انجام شده است.
-جوآنگ؛ بوتسوانا
در سال گذشته میلادی جوآنگ ۱۱میلیون و ۹۷۵هزار قیراط الماس به ارزش ۲هزار و ۳۴۷میلیون دلار تولید کرد. جوآنگ غنیترین معدن الماس در جهان است و در جنوب مرکزی بوتسوانا در دره رود نالِدی در بیابان کالاهاری قرار دارد. پهنترین نقطه عرض آن به ۲ کیلومتر میرسد و کامیونهای ۳۰۰ تنی از دامنههای شیبدار آن بالا میروند. جوآنگ که «شاهزاده معادن» نام دارد، در سال ۱۹۸۲ میلادی (۱۳۶۱ خورشیدی) بازگشایی شد و بهدنبال این اتفاق رونق تجارت الماس باعث شد بوتسوانا از یکی از فقیرترین کشورهای جهان به یکی از ثروتمندترین کشورهای افریقا تبدیل شود.
-جوبیلی؛ روسیه
جوبیلی ۹میلیون و ۲۳۱هزار قیراط به ارزش ۱هزار و ۴۳۱میلیون دلار الماس در سال ۲۰۱۶ میلادی تولید کرد و متعلق به شرکت الروساست که برترین شرکت استخراجکننده الماس بر مبنای میزان بازدهی به قیراط در جهان به شمار میآید. معدن جوبیلی که یوبلیانا هم نامیده میشود از سال ۱۹۸۹ میلادی (۱۳۶۸ خورشیدی) در حال بهرهبرداری است و از نظر مساحت بین بزرگترین معادن الماس جهان جای میگیرد.
کاربرد
بیشتر الماس ها به علت داشتن ناخالصی، سیاه رنگ و کدر میباشند. الماسهای کوچک یا غیر شفاف و دارای ناخالصی در ابزارهای برش، حفاری (سر مته ها) و سایش و پولیش اجسام سخت و مصارف پزشکی استفاده میشوند. بیش از 80 درصد الماس استخراجی در این بخش مصرف میشود. الماسهای درشت و پاک و دارای ناخالصی فوقالعاده کم برای جواهرسازی به کار میروند. آنها را قبل از استفاده در جواهر، تراش داده و پرداخت میکنند. این کار جهت افزایش درخشندگی بر اثر شکست زیبای نور انجام میشود.
کاربردهای دیگر الماس عبارتند از:
- لوازم الکترونیکى ولتاژ و توان بالا مثل ترنهاى سریع السیر.
- دستگاههاى فرکانس بالا مثل رادارهاى پرقدرت و ایستگاههاى مخابراتى سلولى.
- دستگاههاى میکرو و نانو الکترو مکانیکى مثل ساعتها و فیلترهاى تلفنهاى سلولى.
- محاسبات کوانتومى مثل موارد مورد نیاز در ارتباطات امن.
- آشکارساز پرتوهاى پر انرژى مثل پرتو سنجهاى پزشکى.
- اپتیک و لیزرهاى پرقدرت مثل آنچه در کابل و خطوط تلفن یا پنجره شاتلهاى فضایى بکار میرود.
- الکترودهاى الماسى مقاوم به خوردگى که مىتواند محیطهاى آلوده را پاک کند. (منبع: سایت دانشنامه رشد)
الماس در بازار
الماسهای خاص هریک دارای تاریخچه کشف، تراش، تصاحب و … و داستان منحصر به فردی میباشند که نشان از ارزش بالای این سنگ دارد.
مهمترین مرکز تجارت الماس در دنیا، آنتورپ در کشور بلژیک است. آزمایشگاه آنتورپ و برخی آزمایشگاههای دیگر در جهان براى تشخیص الماسهاى مصنوعى در دستگاه با تابش نور به کریستال مشخصات طیفى نور جذب یا ساطع شده را تجزیه و تحلیل مىکنند. اگر نشانهاى از مصنوعى بودن مشاهده شد، آزمایشگاه بوسیله دستگاهی دیگر ساختار درونى کریستال را بوسیله نور فرابنفش آشکار مىکند. این دستگاهها نقصهاى موجود در کریستال را در مقیاس میکروسکوپى یا اتمى بررسى مىکنند.
الماسها مانند درختان داراى حلقههاى رشدى در اطراف هسته خود هستند. الماسهایى که در آزمایشگاه تولید یا دستکارى شده باشند، در این دستگاهها ساختار رشدی متفاوت نشان مىدهند.
الماسهای زینتی مصنوعی بخشی کوچک و پرسود از صنعت الماس را تشکیل میدهند. این الماسها رنگی و بسیار گرانبهایند و بسته به ناخالصیهایشان در رنگهای مختلف سرخ، صورتی، آبی، سبز، زرد و نارنجی تولید میشوند. کیفیت آنها دستگاههای تشخیص کانی مصنوعی از طبیعی و تاجران بزرگ الماس را در تفکیک دچار مشکل کرده است. در این شرایط، آزمایشگاههای سنتی الماس بلژیک به عنوان مراکز تأیید و صدور شناسنامه الماسهای طبیعی انتخاب شده اند.
برخی شبه الماسها عبارتند از سیلیکون کاربید، کیوبیک زیرکونیا، موزانایت و … که در بسیاری موارد خواصی شبیه الماس دارند.
برخی مؤسسات معتبر ارزيابي و ارائه دهنده شناسنامه الماس، GIA، AGSL، EGL و PGGL میباشند. همچنین اشخاص ارزيابي كنندهي مستقل که عضو يكي از سازمانهاي تخصصی (نظير انجمن ارزيابيكنندگان امريكا) هستند نیز اعتبار ارزیابی و ارائه شناسنامه را دارند.
برای ارزش گذاری روی الماس از چهار ویژگی آن که به 4C معروف است استفاده می کنند:
- برش (Cut): در صورتی که برش به گونه ای باشد که پرتو نور به صفحات بیشتری برخورد نماید و سریع از الماس خارج نشود باعث براقي(Brilliancy) بیشتر الماس ميگردد.
- رنگ (Color): درجه بندي رنگ الماس از حروف انگلیسیD یعنی بي رنگ تا Z یعنی زرد روشن میباشد. الماس بی رنگ نادر بوده و ارزش بیشتری دارد. رنگ های ديگر الماس قرمز، آبي، صورتي و سبز می باشند که فانتزي گفته میشوند و به علت کميابی باارزشند.
- پاکی (Clarity): پاکي از Flawless یعنی نداشتن ناخالصي تا دارای ناخالصي است. که درجه بندی ناخالصی از VVS2، VVS1، VS2، VS1، SI2، SI1 تا I2، I1 و I3 که ناپاکترینها هستند دسته بندي شده است. پاکي در ارزشگذاری سنگ بسیار مؤثر است.
- وزن (Carat Weight): وزن بیشتر باعث ارزشمندی بیشتر میگردد. واحد اندازه گيري آن قيراط است. هر قيراط 0.2 گرم (200 سوت) میباشد.
چگونه الماس تشکیل میشود ؛ انواع الماس و کاربردهای آن
الماس (Diamond) مادهای تشکیل یافته از کربن است. این ماده سخت و ارزشمند جهان در واقع دانه تبلور کربن بوده و تبلور کربن شکل نمیگیرد مگر در دما و فشار بالا. چگونه شکلگیری الماس را درست به مانند چگونگی تشکیل نفت باید در تاریخچه زمینشناسی سیاره خاکیمان جستجو کنیم.
کربن (Carbon)، عنصر عجیبی است، یک عنصر شیمیائی در جدول تناوبی با نشان C و عدد اتمی ۶ که به دلایل زیادی قابل توجه است. اشکال مختلف آن شامل یکی از نرمترین (گرافیت) و یکی از سختترین (الماس) مواد شناخته شده توسط انسان است. در شکلهای مختلفی میتواند یک رسانای خوب به شکل گرافیت، یکنیمهرسانای خیلی سخت به شکل الماس و هنگامی که با یک جزء مناسب مخلوط شود، یک ابر رسانا گردد. راز شکلگیری الماس نیز در همین عنصر عجیب قرار دارد.