کارخانه فرآوری آندالوزیت در نهبندان به بهره برداری رسید

ماده معدنی آندالوزیت که سال‌ها پیش از آلمان به کشور وارد می‌شد و جنبه وارداتی داشت. اما مدتی است که با ساخت کارخانه‌های فرآوری آندالوزیت در همدان و سپس در خراسان جنوبی این ماده در داخل کشور تولید می‌شود بنابراین دیگر نیازی برای واردات این ماده معدنی که بیشتر کارآیی آن در آجرهای نسوز است وجود ندارد.

مهم‌ترین ذخایر آندالوزیت کشور در همدان وجود دارد و مابقی ذخایر در استان خراسان رضوی و جنوبی و ایران مرکزی یافت می شود. همچنین بیشترین استفاده این ماده معدنی در دیرگدازها و مقره‌سازی و صنایع های‌تک است. بر این اساس دومین کارخانه فرآوری ماده معدنی آندالوزیت در شرق کشور و در نهبندان آغاز شد ماده استخراجی از معدن آندالوزیت نهبندان، به صورت سنگ است که با راه‌اندازی این کارخانه، سنگ استخراجی به پودر تبدیل می‌شود.

آندالوزیت چیست؟
آندالوزیت یک کانی سنگ‌ساز است که به منظور بکارگیری در دیرگدازهای دمای بالا استخراج می‌شود. این سنگ معمولا به شکل کریستال‌های منشوری با شفافیت ضعیف و توده‌های کریستالی بلند همانند خوشه، وجود دارد. تنوع رنگی سنگ آندالوزیت از قهوه‌ای متمایل به زرد روشن گرفته تا سبز قهوه‌ای، صورتی روشن متمایل به قهوه‌ای، سبز مایل به طوسی است. برخی از بلورها دارای ناخالصی‌های متراکم متحرک در مرکز خود هستند که یک شکل صلیبی را در مرکز خود به نمایش می‌گذارند. این گونه سنگ آندالوزیت را کیاستولیت می‌گویند. آندالوزیت دارای شکاف‌های منشوری مجزا از هم است و به‌طور کلی سنگ آندالوزیت در مناطقی تشکیل می‌شود که دارای ساختار دگرگونی بین گرانیت و خاک رس است. طیف رنگی عجیب و شگفت‌انگیز آندالوزیت و درخشندگی اندک این سنگ، سبب شده که بتوان به راحتی این سنگ را از دیگر سنگ‌ها تمیز داد. برخی اعتقاد دارند که آندالوزیت نمونه بسیار ضعیف‌شده الکساندریت است اما ساختار بلوری آندالوزیت با دیگر سنگ‌ها متفاوت است. هنگامی که رنگ الکساندریت به رنگ سبز مایل به زرد باشد و تغییر رنگی کمی از خود نشان بدهد، شباهت کمی به آندالوزیت پیدا می‌کند، اما هنگامی که این سنگ را مورد آزمایش قرار دهیم به سرعت به تفاوت بین این دو سنگ پی خواهیم برد.
آندالوزیت کانی کمیابی نیست. نمونه‌های کریستالی با کیفیت آن در اندلس اسپانیا یافت می‌شود. (نام این سنگ نیز از مکان یافتن آن یعنی اندلس گرفته شده است. ) از دیگر منابع آندالوزیت می‌توان به برزیل، ایالات متحده امریکا، کالیفرنیا، ماین و ماساچوست، استرالیا، سریلانکا، برمه، اتریش و به در برخی نقاط ایتالیا اشاره کرد. آندالوزیت جزو سنگ‌های قیمتی به شمار نمی‌آید و یک سنگ نیمه قیمتی است. شاید دلیل این امر طیف رنگی محدود و کسل‌کننده این سنگ و شفافیت کم آن باشد. از این سنگ در جواهر بسیار کم استفاده می‌شود. نمونه آزمایشگاهی آندالوزیت وجود ندارد.

ساخت دومین کارخانه فرآوری آندلوزیت
دومین کارخانه فرآوری آندالوزیت کشور در نهبندان استان خراسان جنوبی در حال ساخت است و تا ۱۸ ماه دیگر برای تامین نیازهای کشور به بهره‌برداری می‌رسد. نعمت‌الله حقیقی، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی در این‌باره به صمت می‌گوید: کارخانه فرآوری ماده معدنی آندالوزیت در نهبندان ظرف ۱۸ماه آینده به بهره‌برداری خواهد رسید و سالانه ۱۵۰هزار تن آندلوزیت در این کارخانه فرآوری خواهد شد. وی می‌افزاید: آندالوزیت کانی آلومینای سیلیکاته است که در حال حاضر مصرف عمده این کانی جهت تولید آجرهای نسوز است و در سال‌های اخیر و حتی هم‌اکنون نیاز داخل کشور به‌طور کامل از طریق واردات تامین می‌شود اما امید داریم با بهره‌برداری از این واحدها از واردات این محصول بی‌نیاز شویم. حقیقی خاطرنشان می‌کند: این واحد به‌نوبه خود دومین واحد فرآوری در سطح کشور محسوب می‌شود که نخستین واحد در استان همدان و دومی در خراسان جنوبی است که می‌تواند بخش عمده‌ای از نیاز داخل کشور را فراهم کرده و معادن غنی آندالوزیت را نیز به چرخه تولید ملحق کنند. رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی می‌گوید: منابع آندالوزیتی شناخته شده در ایران چیزی حدود ۲۰۰میلیون تن با عیار متوسط ۷ تا ۱۰درصد آندولوزیت است که بیشتر این منابع در استان همدان و خراسان جنوبی است. وی درباره کارآیی و موارد کاربرد این ماده معدنی بیان می‌کند: این ماده معدنی در آجرهای نسوز استفاده می‌شود و کاربرد وسیعی در تامین جرم‌های نسوز در صنایع فولاد و شیشه دارد البته در صنایع اسیدی و تولید شیشه کارآیی بیشتری دارد. در سطح جهان نیز کشورهای مانند فرانسه، چین و افریقای جنوبی از جمله تولیدکنندگان این ماده هستند.

آغاز ساخت کارخانه فرآوری ماده معدنی آندالوزیت در نهبندان
با راه‌اندازی واحد فرآوری آندالوزیت در نهبندان مواد مورد نیاز کارخانه‌های فولاد تامین و از ورود این نوع مواد به داخل کشور جلوگیری می‌شود. رضا اردونی، رییس اداره صنعت، معدن و تجارت نهبندان می‌گوید: این واحد فرآوری در زمینی به مساحت یک هکتار با زیربنای هزار متر مربع ساخته می‌شود تا برای ۳۰ جویای کار به‌صورت مستقیم شغل ایجاد کند. وی می‌افزاید: برای ساخت کارخانه فرآوری سنگ آندالوزیت نهبندان ۸میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده است که در ۲ فاز قرار است، ساخته شود. به گفته وی، عیار ماده معدنی در سنگ استخراجی از معدن آندالوزیت، ۵درصد است که با راه‌اندازی این واحد پودر فرآوری شده به عیار ۴۷درصد می‌رسد. رییس اداره صنعت، معدن و تجارت نهبندان خاطر نشان می‌کند: ماده معدنی استخراج شده از معدن سنگ آندالوزیت از کانی‌های نوع آلومینیوم سیلیکات بوده که بیشترین کاربرد آن برای تولید آجرهای نسوز در کارخانه‌های فولاد است. وی با بیان اینکه با تکمیل این کارخانه تا شهریور سال آینده، استخراج از معدن سنگ آندالوزیت نهبندان نیز آغاز می‌شود اظهار می‌کند: با راه‌اندازی این واحد فرآوری مواد مورد نیاز کارخانه‌های فولاد تامین و از ورود این نوع مواد به داخل کشور جلوگیری می‌شود. وی تاکید می‌کند: معدن آندالوزیت با توجه به اکتشافات انجام شده ۲۰میلیون تن ذخیره قطعی و بیش از ۳۰میلیون تن ذخیره احتمالی دارد.

کارخانه فرآوری آندالوزیت معدن سرتل در پنجمین روز ازدهه فجر با حضور معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در شهرستان نهبندان افتتاح شد.