خواص کاربردهای سنگ دلرب
ا
سنگ دلربا به واسطه ی تراشفافیت و ناسرگی های متالیک براق از گونه های کوارتز شناخته می شود.
ناسرگی های براق اغلب از ترکیب میکای مسکویت به وجود می آید که اغلب به سنگ دلربای سبز تیره تا متوسط با درخشش سبز یا آبی نقره ای منتهی می شود.
ناسرگی های متالیک سبب اتر رنگین کمانی درخشان در کوارتز سنگ دلربا می شود که با نام « آوانتورسنس » شناخته می شود.
اثر جالب توجه بصری از آثار وجود میکای مسکویت و یا گئوتیت و هماتیت می باشد.
رنگبندی سنگ دلربا
سنگ دلربا معمولا از رنگ های : سبز روشن تا سبز تیره یافت می شود.
رنگ سنگ دلربا به علت وجود عناصر مسکویت کرم دار در کوارتز بی رنگ است.
مسکویت کرم دار گونه ای غنی از کروم مسکویت می باشد. سنگ دلربا اغلب شامل مسکویت کرم دار بوده که در گونه ی سنگ ها و نه مواد معدنی قرار می گیرد.
علی رغم این ویژگی،
سنگ دلربا هنوز توسط افرادی که معتقدند مسکویت کرم دار تنها یک ناسرگی در کوارتز است،
در زمره ی کوارتز شناخته می شود
تشخیص سنگ دلربا
سنگ دلربا اغلب به واسطه ی رنگ و وجود « آوانتورسنس » متمایز می شود.
پدیده ی منحصر به فرد بصری سنگ دلربا یعنی «آوانتورسیس» در شدت تراکم متفاوت است.
میزان شدت آن به تراکم و اندازه ناسرگی های متالیک بستگی دارد. رنگ بدنه ی سنگ دلربا با توجه به ناسرگی ها متفاوت می باشد.
در واقع، اکثر کوارتزهای سنگ دلربا به نظر نواری بوده و رنگ های جالب توجهی از تیره تا روشن دارند.
سنگ دلربا دارای بافت دانه ای و خشن بوده و در عین حال پس از جلاکاری درخشندگی جذاب، نرم و شیشه ای کدر دارد.
برخی مواقع کوارتز سنگ دلربا با فلدسپار سنگ دلربا اشتباه گرفته می شود، اما فلدسپار به رنگ های نارنجی تا قرمز بوده و میزان شفافیت بالاتری دارد که آن را به راحتی متمایز می سازد.
فلدسپار سنگ دلربا امروزه با نام « سنگ خورشیدی » شناخته می شود و به این ترتیب نام «سنگ دلربا» تنها به گونه ی اصلی کوارتز اطلاق می شود.
کوارتز سنگ دلربا دارای سختی، درخشندگی، شکستگی حلزونی، شاخص شکست و گرانش خاص است.
سنگ دلربا به ظاهر شباهت بسیاری با مالاکیت و یشم دارد و هر دو نرم تر از کوارتز سنگ دلربا هستند.
واژه ی « یشم هندی » اغلب به اشتباه به سنگ دلربا اشاره می شود.
خاستگاه و منابع سنگ دلربا و کشف سنگ دلربا
کوارتز سنگ دلربا در بسیاری از نقاط جهان یافت می شود.
برخی از مشهورترین منابع در برزیل، شیلی، هند، اتریش، روسیه و تانزانیا قرار دارند.
سنگ دلربا در ابتدا به صورت تصادفی توسط کارگران شیشه ساز ونیزی در قرن هجدهم کشف شد.
نام « سنگ دلربا » از واژه های ایتالیایی «a» و «ventura» بر گرفته شده است، که به معنای «به صورت اتفاقی » است.
خانواده ی ایتالیایی Miotti شیشه ای رنگین کمانی به نام «سنگ طلایی» تولید می کردند که شباهت بسیاری به سنگ دلربا داشت.
سنگ طلایی به صورت اتفاقی و هنگامی که در روند تولید مواد مس به دو دسته ی شیشه ای تقسیم شده بودند، به وجود آمد.
اینگونه سنگ طلایی و سنگ دلربای مصنوعی پدید آمد.
میکای مسکویت نیز نام خود را از نوعی شیشه به نام «شیشه ی مسکووی» گرفته است.
تاریخچه سنگ دلربا و درخشندگی و وضوح سنگ دلربا
کوارتز قرن ها برای سنگ های جواهر و دیگر اشیای زینتی استفاده شده است.
برخی از اولین ابزارهای اولیه در رودخانه ی اوموی اتیوپی از کوارتز ساخته شده اند.
بسیاری از ابزارها قدمتی بیش از دو و نیم میلیون سال داشته و از کوارتز سنگ دلربا ساخته شده اند.
سنگ دلربا ماده ای مناسب برای ساخت ابزار است،
زیرا سختی عالی آن و نیز شکنندگی ایزوتروپیک آن سبب شکل گیری نسبتا آسان خواهد بود.
میزان وضوح کوارتز سنگ دلربا از نیمه شفاف تا مات متغیر است.
گونه های مات اغلب به دلیل فراوانی بسیار ناسرگی های مسکویت کرم دار پدید می آید.
کوارتز سنگ دلربا پس از برش و جلا ، درخشندگی کدر تا شیشه ای دارند، اما سنگ های سخت تر بافت دانه ای دارند.
برش و شکل سنگ دلربا و سنگ دلربا و ایده های طراحی جواهر
سنگ دلربا تقریبا همیشه به شکل کوژ برش می خورد.
همچنین به عنوان اشیای تزیینی برش خورده یا حکاکی می شود.
سنگ دلربا اغلب به شکل مهره های جواهری در می آید.
اشکال و برش های آن نیز اغلب گرد، بیضی، گنبدی و بسیاری از اشکال فانتزی همچون تریلیون، گلابی و قلبی شکل هستند.
سنگ دلربا به دلیل سختی و دوام بالا مناسب ساخت جواهرات می باشد. به دلیل اینکه اغلب مات است، به صورت مهره و کوژ برش می خورد. سنگ دلربا مناسب هر نوع جواهرات مهره ای و رشته ای از جمله گردنبند، دستبند و حکاکی های تزیینی می باشد. به عنوان برخی از حکاکی های تزیینی می توان به ته کتابی و اشکال حیوانات اشاره نمود. سنگ دلربا مناسب حلقه ها و مهره های کوژ تراش می باشد.
نکته: سنگ های جواهر باید بر حسب اندازه خریداری شوند و نه وزن قیراط. سنگ های رنگی به نسبت اندازه به وزن متفاوت هستند. برخی از سنگ ها بر اساس وزن بزرگتر و برخی دیگر کوچکتر از الماس هستند.
نگهداری و شستشوی سنگ دلربا
سنگ دلربا را می توان به راحتی با آب گرم و صابون و یک پارچه ی نرم یا مسواک تمیز کنید.
کوارتز سنگ دلربا بسیار با دوام و با سختی نسبتا خوب (۷ در سنجه ی موس) می باشد، با این حال باید در برابر سنگ هی سخت تر از آن به خوبی مراقبت شود.
درست مانند سایر سنگ های جواهر، هنگام نگهداری یا تمیز کردن سنگ دلربا باید از مواد شیمیایی خانگی قوی پرهیز نمایید.
از قرار دادن این سنگ به مدت طولانی در گرمای شدید به دلیل ایجاد آسیب های جدی، اجتناب نمایید.
برای نگهداری از سنگ دلربا ، آن را درون یک جعبه ی پارچه ای یا پارچه ی نرم قرار دهید.
سنگ دلربا را باید برای جلوگیری از آسیب و خراش به طور جداگانه از سایر جواهرات نگهداری کنید.
بهتر است پیش از هر گونه فعالیت جسمی شدید مانند ورزش این جواهرات را در جای مناسب قرار دهید.