زمرد چیست

تاریخچه زمرد

بزرگان اعصار گذشته بر این باور بودند که زمرد،درمان و شفای کوری است وتوصیه می کردند عینکی از جنس آن می تواند چشم ها را شفا بدهد. آن ها اعتقاد داشتند به همراه داشتن تکه های زمرد با عث حفظ پاکدامنی و نجابت زنان می شود و نیز می تواند از کور شدن افرادی که در اثر ترشح سم به بدنشان دچار این عارضه شده اند جلوگیری کند. این سنگ جزو محبوب ترین و گرانبهاترین گوهر ها نزد مسلمین جهان است و در میان زمرد، امید به ابدیت ، ایجاد رشادت و متعالی کردن ایمان را به ارمغان می آورد.

موارد استفاده زمرد

در بعضی از فرهنگها هدیه کردن زمرد به همسر در پنجاه و پنجمین سالگرد ازدواج رسمی زیبا به شمار می‌ رود و در جاهای دیگر زمرد به عنوان گوهر بیست – سی و یا پنجمین سالگرد ازدواج استفاده می ‌شود.

رنگ‌ سبز زمرد در مقابل‌ نور طبیعی‌ و نور مصنوعی‌ و یا حرارت‌ تغییر نمیکند و به نسبت پایدار میباشد به طوری که تنها در گرمای ۷۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد و حرارت ‌های‌ بالاتر رنگ زمرد تغییر پذیر است. سیستم کریستالی زمرد هگزاگونال بوده و سختی آن بین ۸-۷٫۵ است. بنابراین از کوارتز سخت تر است. کریستال های‌ زمرد ناخالصی‌ های‌ متعددی‌ از قبیل‌ گاز، مایعات‌ و حباب‌ دارند که‌ هر چه‌ این‌ ناخالصی ‌ها بیشتر باشد، مات‌ و کدرتر خواهد بود.

البته‌ اکثر زمردها ناخالصی‌ دارند که‌ جواهر فروشان‌ اصطلاحاً به‌ آن‌ «یخ» می‌ گویند. یکی‌ از راه‌ های‌ تشخیص‌ زمرد اصل‌ از زمرد بدلی‌ و ساختگی‌ ،همین‌ ناخالصی‌ هاست. اولین‌ معدن‌ زمرد در عصر باستان‌ و در جنوب‌ مصر پیدا شده که‌ در مقایسه‌ با زمردهای‌ امروزی‌ کیفیت‌ پایین ‌تری‌ داشته‌ هست. امروزه‌ مهم ‌ترین‌ معدن‌ زمرد جهان‌ در کشور کلمبیا قرار دارد که‌ پیش‌ از قرن‌ شانزدهم‌ به‌ وسیله‌ بومیان اینکا استخراج می ‌شده‌ است زمردهای مرغوب دیگری نیز در کشورهای زامبیا، برزیل، زیمباوه، ماداگاسکار، پاکستان، هندوستان، افغانستان و روسیه پیدا میشود که در میان این کشورها زامبیا، برزیل و زیمباوه از شهرت بالایی در تجارت بین ‌المللی زمردهای مرغوب دارند. رنگ زمرد این کشورهای اخیر تیره تر از انواع کلمبیایی بوده و ته رنگ آبی است.

زمرد، گونه ‌ای بریل و از سنگ ‌های گران ‌بها است این سنگ قیمتی که از سیلیکات آلومینیوم و بریلیوم تشکیل شده در سنگ‌های پگماتیت یافت می‌شود.
کلمه زمرد ( Emerald ) مترادف‌ رنگ‌ سبز است، در روم باستان، سبز رنگ ونوس خدای عشق و زیبایی بوده است. واژه زمرد عربی ‌شده اسماراگدوس یونانی است که از کلمه یونانیSmaragdos  به معنی سبز گرفته شده است و این واژه یونانی نیز از واژه ‌ای سانسکریت به معنی سبز گرفته شده است. نام اصلی فارسی زمرد دوال یا دوبال است.
در تورات زمرد یکی از سنگ‌ های زیربنای شهر بیت المقدس معرفی شده، بدین جهت نزد قوم بنی اسرائیل ارج و قرب خاصی دارد. باید توجه داشت که در گذشته‌ های دور، گوهرهای اصل بیش از آنکه به عنوان زیور استعمال شوند، جنبه دارویی داشتند و پزشکان، خوردن یا تنقیه پودر و جوشانده آن‌ ها را تجویز می ‌کردند. به ویژه برای زمرد خاصیت دارویی و شفابخشی بیش از گوهرهای دیگر قایل بودند مثلاً جوشانده زمرد را برای علاج سرطان یا برای علاج صرع و همچنین درمان اسهال خونی تجویز می‌ کردند. پزشکان یونانی دود زمرد پودر شده و سوزانده را به باور خود برای درمان مارگزیدگی، سرماخوردگی و تنگی نفس استفاده می ‌کردند. پیش از آن که عینک و ذره بین ساخت شود به منظور مطالعه و رویت اشیای ریز از یک زمرد تراش خورده استفاده می‌ کردند و به آن سنگ مطالعه می ‌گفتند.
کشور کلمبیا با داشتن حدود ۱۵۰ معدن زمرد در صدر کشورهای تولید کننده زمرد در جهان قرار گرفته و به جرأت می ‌توان گفت مرغوب ترین و خوش رنگ ترین زمردهای جهان متعلق به این کشور می باشد کشورهای دیگری نیز از قبیل زامبیا، برزیل و زیمباوه در تولید و تجارت زمرد در جهان به نام هستند.

سنگ زمرد

سنگ ها و گوهر های قیمتی بخشی از گنجینه پنهان جهان هستند که در دستان هنرمند جواهرساز، تبدیل به جواهری درخشان می شوند. زمرد جذاب ترین سنگ معدنی در جهان است که ارزش مادی و معنوی زیادی دارد. سنگ زمرد به رنگ های سفید و بی رنگ، زرد طلایی، زرد صورتی، زرد مایل  به سبز و سبز خالص در طبیعت پیدا می شود. سبز زمردی گوهری زیبا و با ارزش به رنگ سبز طبیعت است.

سنگ زمرد چیست؟

سختی سنگ زمرد اصل بین 7.5 تا 8 است و زمردهای مرغوب دارای ناخالصی کمتری هستند. با وجود سختی بالا، زمرد از سنگ های قیمتی بسیار شکننده است.  در نگهداری جواهرات زمرد نشان دقت کنید، حتی با کوچکترین ضربه ها امکان خرد شدن انگشتر زمرد وجود دارد. این گوهر گران بها دارای خاصیت محافظتی در برابر اشعه مضر نور خورشید است.

تراش سنگ زمرد در جواهر سازی

با توجه به سختی بالای این گوهر قیمتی، تراش دادن زمرد چندان ساده نیست امکان تراش روی سنگ های زمرد به سختی وجود دارد ولی مشکل اصلی سختی 7.5 تا 8 زمرد نیست بلکه قابلیت شکنندگی زمرد، تراش دادن سنگ را دشوارتر کرده است زمرد طبیعی دارای شکاف ها و خلل و فرج زیادی است. به این ترتیب کار روی زمرد جهت تراش دادن، سوار کردن نگین روی پایه و پاک کردن گوهر، بسیار سخت تر خواهد شد.

زمرد از سنگ های قیمتی و بسیار با ارزش است بنابراین هر گونه سهل انگاری در تراش دادن آن موجب ضرر مادی زیادی خواهد شد. طراح جواهر و سنگ های قیمتی باید اشراف کامل به خصوصیات فیزیکی سنگ های زمردین داشته باشد. تراش چهارگوش و طرح های پلکانی بهترین شیوه برای شکل دادن زمرد خام است. زیبایی سنگ زمرد در گرو طراحی و تراش سنگ خام است. در یک پروسه هنرمندانه می توان زمرد خام را به گونه ای تراش داد که مقاومت جواهر در برابر فشار و ضربه افزایش پیدا کند.

رایج ترین شیوه تراش زمرد موسوم به ” تراش دامله” برای ساخت انگشتری بی نظیر است. در این شیوه یک قاعده بیضی و یا دایره ای پایه کار را تشکیل می دهد. سپس اوج هنر در تراش نیمکره ای روی سنگ زمرد خود نمایی می کند. تراشکاری و مخراج کاری اصولی موجب افزایش قیمت زمرد اصل می شود.

 

مجموعه های زمرد با شهرت جهانی

کلمبیا دارای معادن غنی سنگ زمرد طبیعی است. معادن زمرد در کشورهای برزیل، زامبیا، زیمبابوه، نیز بیش از دیگر کشورها دیده شده. بیشترین زمردهای جهان از معادن این مناطق استخراج می شود. اگرچه در هندوستان، پاکستان، افغانستان، ماداگاسکار، برزیل و برخی دیگر از مناطق جهان معادن زمرد یافت شده ولی هنوز  زمرد کلمبیا مرغوب ترین نوع در همه جهان محسوب می شود.

هم اکنون بهترین مجموعه زمرد دنیا در بانک مرکزی کلمبیا نگهداری می شود. این گنجینه بی نظیر از نظر رنگ، اندازه، تراش و تعداد فوق العاده بی نظیر است. در این مجموعه بزرگترین سنگ زمرد جهان با وزن 11 کیلوگرم وجود دارد که 12 سال پیش در کلمبیا کشف و استخراج شده است. ارزش مالی این گوهر یکتا تا کنون تخمین زده نشده و امکان پیدا کردن نمونه های مشابه آن در جهان در حد صفر است.

بزرگترین گنجینه زمرد تراش خورده جهان بخشی از گنجینه ملی ایران زمین است. این مجموعه خیره کننده و نفیس در بانک مرکزی ایران نگهداری می شود. جواهرات ملی ایران در نوع خود بی نظیر و بسیار گرانبها هستند. در موزه طبیعی لندن، نیویورک، اتریش و روسیه مجموعه های کمیابی از سنگ زمرد وجود دارند. این کلکسیون ها در حد و اندازه گنجینه زمرد ملی نیستند.

زمرد مغول Mogulارزشمندترین زمرد خطی جهان است که به جای مانده از سال 1107 هجری قمری است. این گوهر درخشان با حکاکی بی نظیر در دست یک کلکسیونر شخصی است.  حک صلوات حضرت فاطمه(س) با ظرافت و زیبایی خیره کننده، بر ارزش سنگ زمرد مغول افزوده است.

انواع سنگ زمرد طبیعی و اصل

زمرد های طبیعی زیبایی خیره کننده ای دارند و تنها در نقاط محدودی از دنیا پیدا می شوند. طرح، رنگ و اندازه انواع زمرد طبیعی موجب شده تا گوهر شناسان نام های ویژه ای به آن اطلاق کنند. با توجه به منطقه ای که سنگ زمرد از آن یافت شده و همچنین شکل ظاهری زمردها نام گذاری می شوند. برخی از معروف ترین زمردهای طبیعی در جهان عبارتند از:

زمرد سبز برزیلی یا ترامالین سبز

زمرد چشم گربه ای یا زمرد دم اژدها

زمرد سبز تراپیچ کلمبیا با الگوی ستاره ای

زمرد زامبیایی شفاف

[html_block id=”28290″]