الماس خاماص
نام الماس از کلمه یونانی «آداماس» adamas به معنای تغییر ناپذیر یا فنا ناپذیر آمده است. این سنگ سختتر از هر سنگ دیگری هست که شناخته شده است. نمونه های ریز و کوچک را بر روی ابزارهایی به منظور بریدن یا سوراخ کردن سنگهای سخت و فلزات نصب میکنند. نمونه های درشت را تراش می دهند و در جواهرآلات از آن ها استفاده می کنند. الماس (rough diamond) خام را پیش از آن که به صورت جواهر درآید، تراش می دهند و پرداخت میکنند. تراش و پرداخت در درخشندگی و زیبایی آن تأثیر بسیاری دارد. طبیعت این سنگ ارزشمند نیز سرد و خشک می باشد همچنین جالب است بدانید که جز با سرب شکسته نمی شود.
درصد عمده الماس تا چندین قرن از معدن الماس هندوستان استخراج می شد، ولی اکنون بزرگترین معادن در قاره آفریقا می باشد. انواع الماس خام آفریقا در نوعی تخته سنگ به نام «زمین آبی» یافت میشود. تخته سنگ را از عمق زمین استخراج و خرد می کنند. سپس آن را به وسیله دستگاهی با گل و لای مخلوط میکنند. این گوهر سختتر از آن می باشد که ماشینهای خردکننده بتوانند به آن آسیبی وارد کنند. سپس گل و لای و سنگ خردشده را با آب شستشو میدهند تا تکه های آن تهنشین گردد.
واحد سنجش وزن این گوهر قیراط می باشد، وزن یک سنگ یک قیراطی تا حدودی برای یک حلقه انگشتری در اندازه ای مناسب می باشد؛ ولی تقریباً ۵۰۰۰ قیراط لازم است تا وزنی برابر با یک کیلوگرم به دست آید. برای به دست آوردن تنها ۵ گرم الماس خام می بایست به میزان هزار (۱۰۰۰) کیلو گرم استخراج معدن داشته باشید که تنها ۲۰% ذرصد آن کیفیت لازم برای استفاده در جواهرآلات را دارند و مابقی آن در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد، مخصوصا در صنایع شیشه بری، حفاری و دستگاه های برنده و تراشکاری وحتی در خود معدن الماس مورد استفاده می گردد.
شرایط تشکیل
الماس های خام در حدود ۱۶۰ کیلو متری زیر پوسته زمین، درون سنگ های مذاب (گوشته زمین) شکل می گیرند در این بخش از زمین، فشار و حرارت به قدری زیاد می باشد که فرآیند شکل گیری رشته های به هم پیوسته اتم ها می تواند صورت پذیرد. حداقل شرایط این فرآیند، دمای ۴۰۰ درجه سانتی گراد درون گوشته زمین با فشار ۳۰ هزار اتمسفر می باشد. این شرایط در عمق ۱۵۰ کیلو متری زمین برای تولید مهیا است. فعالیت های قوی گدازه ای، این سنگ ها را همراه با خود به سطح زمین می آورند.علاوه بر معدن الماس در بستر بعضی از رودخانه ها نیز می توان این گوهر را پیدا کرد این مناطق به نواحی الماس آبرفتی شناخته می شود. که منشا آن ها نیز مجرای کیمبرلیت می باشد. به سبب فعالیت های جغرافیایی موجب شده که مواد مذاب درون زمین از مکان خود حرکت کنند و به سطح زمین انتقال یابند. امروزه در کشورهای برزیل، روسیه، استرالیا، برونئی و برخی کشور های آفریقایی مانند آفریقای جنوبی و کنگو، معادن استخراج در حال فعالیت می باشند. الماس خامی که از این معادن استخراج می گردد، سطحی ناهموار و خشن دارد و برای آنکه در زمینه جواهرآلات مورد استفاده قرار گیرد و خواص سنگ الماس را داشته باشد بایست تراش خورده و صیقل داده شود تا به یک یا چند قطعه جواهر با ارزش تبدیل شود.
معادن سنگ الماس در گذشته
اگر از ابتدا نگاه کنیم هندوستان بزرگ ترین معدن الماس دنیا را داشته است. تخمین زده می شود که حدود ۱۲ میلیون قیراط از معادن آن استخراج شده باشد اما معادن هندوستان تا سال ۱۸۶۶ فعال بوده اند و امروزه تنها یک معدن الماس در پانا در ایالت مادیاپرداشت فعال می باشد. از آن سال به بعد معادن جدیدی در آفریقای جنوبی کشف شد و آن را تبدیل به سومین منطقه دارای معادن عمده کرد.
برزیل نیز دومین کشور عمده تولید کننده الماس خام از نیمه اول قرن هجدهم بوده است. اواخر سال ۱۷۲۹ چندین معدن پلاسر (نقاطی که این گوهر در سنگریزه های آنیافت می شود) در شرق برزیل و در مجاورت شهری به نام Teune که بعدها به “diamond city” تغییر نام یافت کشف شد. در سال ۱۸۴۴ معادن غنی در استان باهایا در شمال برزیل کشف شد و در طی ۱۲۰ سال حدود ۱۰٫۱۷ میلیون قیراط استخراج گردید که درمیان آنها چندین نمونه بسیار درشت (بالا تر از ۱۰۰ قیراط) وجود داشت. البته در سیبری روسیه از چند دهه قبل به دومین تولید کننده این سنگ بعد از آمریکا تبدیل گردیده است.
[html_block id=”28290″]