زمرد از گذشته تا به امروز
زمرد به معنای سبز است و نام آن از واژه یونانی “اسماراگودس (Smaragdos)” گرفته شده که برخی نیز می گویند از زبان فارسی نشات گرفته شده است. در گذشته کلیه بلورهای سبز رنگ را زمرد می خواندند. اولین اشاره به آن در ادبیات غربی، از ارسطو است.
او طرفدار بزرگ سنگهای قیمتی بوده و در مورد خواص سنگ زمرد نوشته است که همراه داشتن این گوهر، قدرت حضور در سخنرانی ها و در تجارت را افزایش می دهد، سبب پیروزی در دادرسی می شود، به حل و فصل پرونده ها کمک می کند و آرامش و تسلی خاطر می بخشد. عنصر رنگزای سنگ زمرد، کرومیوم می باشد. رنگ زمرد در برابر نور و حرارت ثابت می باشد و فقط در حرارت 700-800 درجه تغییر می کند.
بهترین زمردها شفاف می باشند و درون آنها ناخالصی به صورت ابری مانند به نظر می رسد. زمردها با فرآیند هیدروترمال (آبی – حرارتی)، تشکیل می شوند. مهمترین منابع سنگ زمرد در کلمبیا می باشد. همچنین معادن سنگ زمرد در زامبیا، برزیل، افغانستان، استرالیا، غنا، هند، ماداگاسکار، نیجریه ، تانزانیا و .. نیز وجود دارد. از آنجایی که سنگ زمرد بسیار به ضربه حساس می باشد، چهارگوشه آن زده می شود و اصطلاحا بهترین تراش برای آن تراش امرالد کات می باشد.
مراکزی که زمرد استخراج میشود
علیرغم اینکه کلمبیا مشهورترین منبع زمردهای سبزرنگ است، مخازن آنها در مکان های مختلفی از جهان حفر شده اند.
در دهه های اخیرا به دلیل کشفیات تازه در آمریکای جنوبی، آفریقا و اروپا تولید زمرد بیشتر شده است.
امروزه برزیل و زامبیا از جمله تولیدکنندگان برتر زمرد هستند و پس از آن کلمبیا قرار می گیرد.
زمردهای برزیلی به دلیل شفافیت و رنگ سبز مایل به زردی که درند قیمت شان بالاتر است
در حالیکه زمردهای زامبیایی رنگ سبز مایل به آبی شان خاص است و شبیه به زمردهای سبز کلمبیا هستند.
| جدول خصوصیات سنگ زمرد | |
|---|---|
| ترکیب شیمیایی | سیلیکات بریلیوم آلومینیوم Be3Al2(SiO3)6 |
| رنگ | سبز – سبز متمایل به آبی یا زرد |
| رنگ خاکه | سفید |
| شفافیت | شفاف تا کاملا مات |
| رخ | نامعلوم با شکستگی صدفی |
| جلا | شیشه ای |
| ضریب شکست نور | 1.602 – 1.565 |
| شکست دوگانه | 0.006 |
| سختی موس | 8 – 7.5 |
| وزن مخصوص | 2.78 – 2.67 |
| سیستم کریستالی | هگزاگونال |
| فلورسانس | معمولا ندارد |
آیا تاکنون بزرگ ترین زمرد جهان کشف شده است؟
این زمرد شگفت انگیز وزنی معادل ۵۷۵۰۰ قیراط دارد و در کشور برزیل استخراج شده است ولی زمان کشف آن مجهول است.آنچه که مسلم است این زمرد زمان استخراج وزن بیشتری داشته است و قسمتی از وزن خودرا در هنگام تراش از دست داده است. در یک حراجی در کانادا به مبلغ یک میلیون و صدو پنجاه هزار دلار فروخته شد و اکنون در اختیار مجموعه داری از کشور هند است.این زمرد ۲۵ پوندی که در حدود ۱۲ کیلوگرم وزن دارد. زمردی با این ابعاد آنقدر نایاب است که روی آن نام «هدیه خدا»را گذاشته اند.
پدیده های مختص زمرد
گاها دیده شده بعضی زمرد های یافت شده در معادن دارای روتایل هایی سوزنی شکل یا خطوط و اشکالی (تراپیچ ) گونه هستند.
پدیده چشم گربه
یکی از پدیده های نوری کمیاب وجود سوزنی شکل هایی در یک جهت اند که باعث به وجود آمدن پدیده نوری چشم گربه (cat’s eye) اند.
زمرد در چه رنگ هایی یافت میشود؟
در مورد زمردها حتی بیشتر از سایر لعل های رنگی، این رنگ است که شاخص اصلی ارزش آن تلقی می شود.زمردها سبز تیره تا سبز متمایل به آبی و گاهی بریل سبز متمایل به زرد هستند.رنگ سبز این سنگ ها به دلیل وجود ناخالصی های کورومیوم و وانادیوم است. محبوب ترین و ارزشمندترین سنگ به رنگ سبز کمی آبی رنگ است با این حال هر چقدر آبی آن بیشتر باشد از ارزشش کمتر می شود.
اصطلاح زمرد کلمبیا معمولا برای توصیف سنگ های سبز متمایل به آبی و درخشان صرف نظر از جایی که از آن بدست آمده اند استفاده می شود.زمردهایی که رنگ روشن تری دارند را زمردهای برزیلی می نامند حتی اگر در آفریقا حفاری شوند.