تشخیص سنگ مرجان
مرجان مانند سایر سنگ های قیمتی ارگانیک، یک ماده ارگانیک است و بسیار سخت و با دوام نیست.
مقیاس سختی آن 3 تا 4 در مقیاس موهس است که به راحتی می تواند باعث تمایز و تشخیص مرجان ها از سنگ های قیمتی مشابه مثل کارنلیان، رودونیت یا گارنت اسپسارتیت شود.
مرجان سفید و قرمز با ترکیبات کربنات کلسیم دارای وزن مخصوص یا چگالی 60/2 تا 70/2 و ضریب شکست 485/1 تا 658/1 هستند.
با استفاده از این ویژگی ها و نیمه شفاف تا مات بودن سنگ مرجان، می توان به راحتی آن را از سنگ های مشابه تمیز داد.
منابع اصلی سنگ قیمتی مرجان
اگرچه مرجان های گران قیمت در نقاط مختلف جهان یافت می شوند، اما منطقه Torre del Greco (نزدیک ناپل در ایتالیا) بیش از 200 سال است که مرکز تجارت مرجان است و تقریبا 75 درصد از کل عرضه مرجان در جهان را تامین می کند.
اکثر مرجان های گرانبها امروزه از دریای مدیترانه غربی، مخصوصا از ساردینیا استخراج می شوند.
ذخایر قابل توجهی نیز در دریای سرخ، خلیج بیسکای، مجمع الجزایر مالزی، جزایر میدوی، ژاپن، تایوان، استرالیا و جزایر هاوایی وجود دارد.
امروزه مرجان های هاوایی، ساحل ژاپن، دریای مدیترانه و دریای سرخ به عنوان بهترین مرجان ها شناخته می شوند.
رنگ سنگ مرجان
مرجان های گرانبها معمولا دارای طیف وسیعی از رنگ های قرمز مایل به صورتی، از جمله قرمز روشن تا رنگ ماهی سالمون (مرجان مامو)
و قرمز متوسط (مرجان ساردگنا) تا قرمز تیره اقیانوسی (مرجان مورو) هستند؛ رنگ مرجان ها پس از تشکیل شدن به مرور زمان، محو و کم رنگ می شود.
مرجان نوبل دارای مطلوبترین و یکنواخت ترین رنگ است، اما اغلب می تواند رگه ها و یا نقاط سفید تا قرمز مایل به صورتی نیز داشته باشد؛
به ویژه مرجان پوست فرشته ای.
مرجان های گرانبها می توانند در رنگ های دیگر مانند طلایی، سفید، سیاه و آبی نیز یافت شوند.
مرجان های طلایی هاوایی به دلیل داشتن ویژگی اثر چشم گربه ای، بسیار مطلوب و در عین حال بسیار نادر هستند.
مرجان سیاه و آبی اغلب برای جواهرات استفاده نمی شوند زیرا قوانین و مقررات خاصی برای تجارت آنها وجود دارد.
وضوح و درخشندگی سنگ مرجان
مرجان گرانبها معمولا نیمه شفاف تا مات و دارای یک ظاهر طبیعی و ملایم است.
مرجان جلا داده شده، جذابیت شیشه ای دارد.
مرجان ابتدا با ماسه سنگ و سنگ سنباده پولیش داده می شود و سپس با چرخ های تراشکاری، جلا داده می شود.
تراش و شکلدهی سنگ مرجان
سنگ مرجان به علت نرم و مات بودن، اغلب به صورت دامله یا گنبدی تراش داده می شود.
این نوع تراش معمولا برای ساخت مهره، حکاکی های تزئینی و مجسمه ها استفاده می شود.
تراش گنبدی می تواند به شکل های مختلف باشد که بیضی، دایره و اشکال آزاد محبوب ترین آنها هستند.
بهبود دهی سنگ مرجان
مرجان های طبیعی معمولا بهبود داده نمی شوند، اما بعضی از مواد مشابه با مرجان وجود دارد که ممکن است برای داشتن یک رنگ بهتر، رنگ آمیزی شوند.
انواع مختلفی از مواد مورد استفاده برای ساخت بدل مرجان ها، عبارتند از شیشه، استخوان، پوسته صدف و مواد پلاستیکی.
خصوصیات سنگ شناسی سنگ مرجان
فرمول شیمیایی : CaCO3؛ کربنات کلسیم- ارگانیک
ساختار : کریستالی تریگونال (میکروکریستالین)
رنگ : قرمز، صورتی، سفید، سیاه و آبی
سختی : 3 تا 4 در مقیاس موهس
ضریب شکست سفید و قرمز: 486/1 تا 658/1
چگالی سفید و قرمز: 60/2 تا 70/2
ورقه ورقه شدگی : ندارد
شفافیت : نیمه شفاف تا مات
انکسار : دوگانه سفید و قرمز: 160/0- تا 0172/0-
درخشش : بدون جلا یا با جلای شیشه ای
فلورسنس :بنفش کم رنگ و ضعیف
انواع سنگ مرجان و سنگ های قیمتی مشابه آن
مرجان قیمتی و گرانبها متعلق به یک گروه کوچک از سنگهای قیمتی است که از لحاظ تکنیکی، اصلا سنگ نیستند.
مرجان به جای اینکه از مواد معدنی با ساختارهای بلوری مانند سنگ های رنگی ساخته شود، از طریق یک فرایند بیولوژیکی شکل گرفته و متعلق به یک گروه از سنگ های آلی و ارگانیک است.
گرچه تعداد سنگ های آلی نسبتا کم است، اما انواع خاص و مهمی از سنگ های قیمتی در این گروه وجود دارد.
چند ماده معدنی وجود دارند که می توانند به سبب شباهت های رنگی یا بافتی با مرجان اشتباه گرفته شوند، از جمله مروارید، صدف، کارنلیان (عقیق قرمز)، رودونیت، گارنت اسپسارتیت، شیشه، شاخ، کائوچو، استخوان و مواد پلاستیکی.
مشابه ترین سنگ های قیمتی و معدنی شناخته شده
سنگ کهربا، سنگ آمولیت، سنگ موسی یا کهربای سیاه، عاج و مروارید شناخته شده ترین گونه های مشابه هستند.
انواع سنگ های قیمتی مشابه اما کمتر شناخته شده مرجان فسیلی و مرجان عقیقی، انواع نادر اما مشابه و کمتر شناخته شده هستند.