بزرگترین الماس‌ها واندازه گیری الماس
انواع الماس
- الماس طبیعی
هنوز اساساً تنها منبع جواهرات بوده و بالاترین بها را دارد.
- الماس سنتزی فشار بالا
سهم گسترده‌ای از بازار صنعت را به خود اختصاص داده‌است. به عنوان ساینده و ابزار برشی و ماشینکاری به کار می‌رود.
- الماس سی‌وی‌دی (CVD)
پتانسیل‌های زیادی برای کاربرد در صنعت دارد ولی هنوز به صورت آزمایشگاهی تولید می‌شود.
-
- کربن شبه-الماس (DLC)
اخیراً تولید شده اما دارای کاربردهایی در زمینهٔ ابزار نوری دقیق است.
ناخالصی‌ها
خواص الماس شدیداً به ناخالصی‌ها وابسته‌است. حتی وجود مقادیر جزئی ناخالصی مانند نیتروژن می‌تواند خواص آن را بسیار تغییر دهد.
انواع ناخالصی‌ها
الماس چه به صورت سنتزی و چه به صورت طبیعی هرگز به شکل کاملاً خالص نیست. این ناخالصی‌ها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
- ناخالصی‌های شبکه
این نوع ناخالصی‌ها در شبکهٔ الماس به جای یکی از اتم‌های کربن قرار می‌گیرند و با اتم‌های مجاور تشکیل پیوند می‌دهند.
- آدخال
این ناخالصی‌ها ذرات مجزایی هستند که شبکه را برهم زده و بخشی از آن نمی‌شوند. این ناخالصی‌ها معمولاً سیلیکات‌های آلومینیوم، سیلیکات‌های منیزیم یا سیلیکات‌های کلسیم هستند.
دو ناخالصی مهم در الماس نیتروژن و بور هستند. این دو عنصر همسایه‌های کربن در جدول تناوبی بوده و به علت داشتن شعاع اتمی کوچک و متناسب، به خوبی در شبکهٔ کریستالی الماس جایگزین می‌شوند.
بزرگترین الماس‌ها
بزرگترین سنگ قیمتی کشف شده الماس ۳۱۰۶ قیراطی کولینان است که در سال ۱۹۰۵ در آفریقای جنوبی کشف شد و به ۹ قطعه جدا برش یافت که بسیاری از آن‌ها در جواهرات سلطنتی انگلیس به کار رفته‌اند.
دومین الماس بزرگ جهان در یکی از معادن بوتسوانا در نوامبر ۲۰۱۵ توسط شرکت کانادایی لوکارا دایاموند کشف شد. این سنگ قیمتی ۱۱۱۱ قیراطی از معدن کارووی واقع در ۵۰۰ کیلومتری شمال گابورون، پایتخت بوتسوانا استخراج شد و بزرگترین الماس کشف شده در بوتسوانا و همچنین بزرگترین الماسی به‌شمار می‌رود که در بیش از یک قرن گذشته کشف شده‌است. هم‌زمان دو سنگ الماس سفید دیگر به وزن ۸۱۳ و ۳۷۴ قیراط، در معدن کارووی استخراج شدند
اندازه گیری الماس
در بازار بین‌المللی قیمت تراشMarquise ده درصد بیشتر از قیمت لیست وبهای Emerald cut ده درصد پایین‌تر از قیمت‌های درون لیست و قیمت جدولمربوط به “بارخانه Price Parcel “است، که هر قیراط قیمتی ثابت دارد. اگربخواهیم از یک بارخانه مقداری یا حتی یک عدد را جدا کنیم “Pick Price” گویند…
سایزSize
سنگ‌های الماس با یک‌صدم میلیمتر اندازه‌گیری می‌شوند. اگرچه“Table Gauge” تا یک‌دهم میلیمتر مدرج شده‌است ولی باتجربه به‌وسیله آن می‌توانتا یک‌صدم میلیمتر دقت اندازه‌گیری کرد ولی برای اندازه‌گیری دقیق ازمیکرومتر استفاده می‌شود که دو اشکال بر آن وارداست:
۱)نیروی وارده از میکرومتر ممکن است به سنگ آسیب برساند.
۲)ظرافت لازم را برای اندازه‌گیری ندارد. خصوصا که ما باید بیشترسنگ‌های سوارشده را اندازه‌گیری کنیم. حال آنکه برخورد میکرومتر باقسمت‌های فلزی کار را مشکل ایجاد می‌کند. بنابراین وسیله‌ای به این منظورساخته شده به‌نام “Leveridge Gauge” که از نظر شکل شبیه کولیس بوده وبه‌راحتی می تواند حتی سنگ‌های سوار شده را نیز اندازه‌گیری کنید. حساسیتاین دستگاه تا یک دهم‌میلیمتر است.
برآورد Size
درصورتی که سنگ درون یک کاسه باشد با حدس نقطه Culet تا روی Tableرابرآورد می کنیم. برای سنگ‌هایی که تا روی Bezelها را پوشانیده باشند Bezel Point ها را برآورد کرده و فاصله بین دوPoint روبرو را اندازه می‌زنیم.
Sieve- دستگاهی برای تجار، که مانند الک عمل می‌کند. در روی هر سوراخی شماره‌ای نوشته شده‌است که نشان دهندهSize سنگ‌ها است.
Grainer- یک واحد تجاری است که معادل حدودا یک Quarter Ct) ۲۵/۰( است .ولیبه‌طور دقیق همان وزن نیست.
به‌عبارت دیگر در تجارت عمده سنگ بعضی از تجار سنگ ها را برحسب وزن Quarter با در نظر گرفتن یک تلورانس دسته بندی می کنند. این نوسان به صورت +,-۰/۷بوده و به این محدوده با در نظر گرفتن ضریب Grainer می‌گویند.
تاثیر شکل تراش بر قیمت
در بازار بین‌المللی قیمت تراشMarquise ده درصد بیشتر از قیمت لیست وبهای Emerald cut ده درصد پایین‌تر از قیمت‌های درون لیست و قیمت جدولمربوط به “بارخانه Price Parcel “است، که هر قیراط قیمتی ثابت دارد. اگربخواهیم از یک بارخانه مقداری یا حتی یک عدد را جدا کنیم “Pick Price” گویند
برآورد وزن
در فرمول‌های محاسبه وزن جدول قسمتی به نام Weight Correction Factor به معنی ضریب اصلاح وجود دارد که اعداد آن را از جدول به‌دست می‌آوریم وچنانچه ضخامت Girdle سنگ کمتر ازSlightly Tick باشد ضریب اصلاح را ۱ درنظر گرفته و چنانچه بالاتر از آن قرار گیرد بر مبنای Diameter سنگ این عددرا بدست می آوریم.
ساختار کریستالی الماس
کریستال کانی‌ها درون ماده مذابی به نامIgneous که به آن سوپ نیزمی‌گویند رشد می‌کند. فرم رشد کریستالی که تعیین کننده آن نیز است به ششدسته اصلی تقسیم می شوند:
۱– کوبیک یا ایزومتریک: در این نوع شکاف کلیه اضلاع با هم برابر بوده وزاویه‌ها به صورت ۹۰ درجه هستند. بنابراین یک تقارن کامل درون کریستالوجود دارد نمونه این کریستال گارنت است.
۲– تتراگونال Tetragonal: دو قاعده مکعب مستطیل با هم برابر بوده ولیسطوح جانبی یا کناری حالت مستطیل دارند. در تتراگونال زاویه ۹۰ درجه است. نمونه این نوع کریستال زیرکون است.
۳– اورترومبیک Orthorhombic: سطوح کریستال به‌صورت مستطیل بوده و دو بهدو با هم برابر هستند. نمونه این نوع کریستال توپاز، پریدوت و تانزانایتهستند.
۴– مونوکلینیک Mono clinic: در این نوع دو وجه روبروی هم متوازیالاضلاع بوده و کناره‌ها مستطیل شکل هستند. نمونه این نوع کریستال کنزیت وجید هستند.
۵– تری کلینیک Triclinic: کلیه وجوه متوازیالاضلاع هستند. دو به دووجوه موازی و برابر هستند. در منوکلینیک دو وجه متوازی الاضلاع بوده و دراینجا چهار تا از وجه‌ها متوازیالاضلاع هستند. نمونه این نوع کریستال Feldspars است.
۶– هگزاگونال Hexagonal: دو قاعده آن شش ضلعی و دور تا دور آن مستطیل است. نمونه این نوع کریستال Corundum, Beryl, Quartzهستند.
۷– آمورفوس Amorphous: به سنگ‌هایی گفته می‌شود که فرم و ساختارکریستالی ندارند. مواد یا سنگ‌هایی که فاقد تقسیم کریستالی باشند را Amorphous می‌گویند. . نمونه این نوع کریستال Glass, Moldavit هستند.
علت سختی بیش از اندازه الماس به علت پیوند اتم‌های کربن است و فاصلهبین اتم‌های الماس در ظاهر برابر است. اتم‌های کربن در واحدهای مختلفیبه‌صورت اشتراکی قرار داشته و همین نوع پیوند بین اتم‌های کربن موجب سختیاستثنایی الماس می‌شود. از نظر تئوری فاصله بین اتم ها در همه صفحاتکریستالی یکسان بوده درحالیکه در عمل فاصله بین اتم‌ها در بعضی از صفحاتکریستالی کمتر بوده و در نتیجه تراکم اتمی بیشتر و سختی بالاتری ایجادمی‌شود. این تلورانس بین ۹/۹۸الی۱۰ متغیر است. به علت فشردگی اتم‌های کربندر کریستال الماس وزن حجمی آن از گرانیت ۶/۱ بالاتر است و وزن مخصوص الماس (S.G) Special Gravit نسبت به آب ۳/۵۲ است
- [html_block id=”28290″]