یاقوت طبیعی و مصنوعی

امروز به دلیل کمیابی یاقوت های طبیعی با کیفیت ، صنعت ساخت یاقوت های مصنوعی و بهسازی در جهان پیشرفت چشمگیری داشته است یاقوت مصنوعی synthetic corundums برای اولین بار توسط آگوست ورنیوال شیمیدان فرانسوی ساخته شد وی فرآیند ذوب- شعله را برای تولید یاقوتهای ارزان قیمت در سال ۱۸۸۶ اختراع كرد. صنعت ساخت یاقوت های مصنوعی از سال ۱۹۰۲ آغاز و به صنعت جواهرسازی راه یافت. این نوع یاقوت ها دارای خواص فیزیکی و نوری ،ترکیب شیمیایی و ساختمان کریستالی یکسان با نمونه های طبیعی خود هستند و جداسازی آنها از نمونه های طبیعی از روی ناخالصی های آنها در لابراتوارهای گوهرشناسی میسر بوده و گاهی این کار توسط گوهرشناسان و در بعضی از نمونه ها می تواند بسیار دشوار باشد و از آنجایی که سنگهای مصنوعی از قیمت کمتری برخوردار هستند حتماً قبل از خرید از اصالت آنها باید اطمینان حاصل شود.

یاقوت های بهسازی شده (Enhanced Corundums)

صنعت بهسازی یاقوت به قرن ها پیش بر می گردد، ولی در سالهای اخیر سرعت چشمگیری در ابداع روش های جدید بهسازی یاقوت دیده می شود . توجه داشته باشید که یاقوت ها به دلایل زیر بهسازی می شوند :

۱- افزایش ،کاهش و یا تغییر رنگ در سنگ

۲- افزایش بیشتر شفافیت در سنگ

۳- افزایش استحکام بیشتر سنگ

۴- بوجود آوردن پدیده ستاره ای در یاقوت ها و یا از بین بردن آن

البته قابل ذکر است که کریستالهایی که مورد بهسازی قرار گرفته اند شاید از زیبایی و استحکام خوبی برخوردار باشند ولی باید با ذکر نام کریستال بهسازی شده و با قیمت پایین تر ارائه شوند و نه به عنوان سنگهای طبیعی با قیمتهای گزاف.برای روشن تر یا تیره تر کردن رنگ کریستال یاقوت کبود برای اینکه در بازار جهانی با قیمت بیشتری به فروش برسند از حرارت Heat استفاده می شود .

موارد استفاده کریستال یاقوت :

چنانچه یاقوت ها از کیفیت مناسبی برخوردار باشند، در صنایع جواهر و جواهرسازی مورد استفاده قرار می گیرند ،در غیر این صورت می توان از یاقوت ها در دیگر صنایع مثل صنعت لیزر ،صفحات برش و سایش ،مته ،ساعت سازی ، دندان پزشکی و … استفاده نمود.

کروندوم به خودی خود تقریبا بی رنگ است و عامل رنگ دهنده در روبی عنصر کروم است و همانطور که قطعا دیده اید سایه هایی قهوه ای رنگ در یاقوت سرخ وجود دارد دلیل آنها مقدار بسیار کمی از فلز آهن در ترکیب شیمیایی آنها است. تقریبا در هر معدنی یک نوع رنگ روبی مختص خود را دارد و فرمول خاصی برای تعیین رنگ آن بر اساس مکان وجود ندارد.

معمولا پراکندگی رنگ در سرتاسر نقاط روبی متفاوت است و لکه های قرمز یا نوارهایی در آن مشاهده می شود. بهترین رنگ روبی رنگ قرمز خالص است که به “خون کبوتر” معروف است. اصطلاحاتی رایج در بازار جواهرات مانند یاقوت برمه یا یاقوت سرخ سیامی در واقع بخاطر کیفیت بالای رنگ آن است نه به خاطر مکان استخراج آن.

یاقوت سرخ را می توان از شکافها و کانال های بسیار ریز و حفره های کوچک همانند سایر کانی های دیگر پیدا کرد. استخراج این سنگ از معادن ذخیره اولیه از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست و ترجیحا به صورت ابتدایی و از طریق معادن ثانویه رسوبی استخراج می شود. این روش قدیمی صدها سال است که از طریق شستن شن و ماسه های رسوبی کف رودخانه جهت یافتن این گوهر انجام می شود.

ذخایر مهم یاقوت در برمه، ویتنام، تایلند، پاکستان، سریلانکا و تانزانیا می باشد که از بین آنها مهمترین ذخایر معدن موگوک (Mogok) در برمه است. در این معدن لایه های رسوبی حاوی یاقوت قرمز در عمق چند متری زمین و گاهی 8 متر قرار دارند. از بین یک درصد از یاقوت های سرخ استخراج شده جهان که برای استفاده در جواهرات کاربرد دارند آنهایی هستند که دارای رنگ بسیار نفیس “سرخ خون کبوتر” می باشند. در حین استخراج یاقوت سرخ ممکن است کانی هایی نظیر بریل، تورمالین، یاقوت کبود، اسپینل، توپاز، زیرکن، مون استون، گارنت و کیانیت همراه آن یافت شود.

[html_block id=”28290″]